Təqvimlər müxtəlifdir, sıradan çıxanı, bu gün də işləyəni var, hərəsi bir mədəniyyət, etnik və dini sistemin yaratdığıdır. Amma günəş təqvimini Yaradan yaradıb – yaradılış və dirçəliş möcüzəsinin oyanan təbiətdə və təzələnən kosmosda əksi kimi. Odur ki, elmi-astronomik baxımdan da yeganə düzgün təqvim sayılır. Azərbaycan xalqı min illərdir o təqvimlə yeni günəş ilinin gəlişini bayram edir. Nə miladdan başlanan beynəlxalq təqvimin, nə hicrətdən hesablanan ay təqviminin yenilənməsi yaşı insanlığın yaşı qədər bilinməz olan Novruzun yerini tuta bilməyib, xalq arasında onun kimi coşquyla qarşılanmayıb.
Bizim və yaxın-uzaq qonum-qonşularımızın ruhuna hopub Novruz, çünki dünyaduyumumuza, arzu və istəklərimizə dolğun cavab verib.
Novruz əyy amında Günəş Qoç bürcünə daxil olur, daha çox görünməyə, işıq saçmağa, hərarət paylamağa başlayır, fəsillərin şahı bahar gəlir. Canlı aləm qışdan qurtulub qaynaşır, boz çöllər yaşıllaşır, otlar göyərir, ağaclar tumurcuqlayır, çaylar məcrasına sığışmır, bulaqlara gözü dar gəlir, torpaq nəmini – buxarını çıxarır. Cavanlı-qocalı hər insanın qan qaynayan vaxtıdır yaz, canının da, ruhunun da təravətləndiyi mövsümdür. Axı onu necə bayram etməyəsən?!
Novruz – Xaliqin lütfü, xilqətin bayramıdır, əsl xalq bayramıdır.
Onun adət-ənənə və qaydalarının aşıladığı prinsiplərlə il boyu yaşamaq olsa – dünyada bir müşkül məsələ qalmaz. Novruz ovqatıyla bir ömür sürmək olsa – dünya cənnətə bənzəyər.
Gəlin, heç olmasa Novruz günlərində bu barədə düşünək.
Novruzda gecə-gündüz bərabərliyi baş verir – bu, insanların bərabərlik və ədalət istəklərinə ən yaxşı, ən güclü, ən ali dəstəkdir, yox?
Qohumlarımızla, qonşularımızla bayramlaşırıq, ürəyimizi və çörəyimizi bölüşürük, küsülü insanlarımızı barışdırırıq, kimsəsizləri sevindirir, acları doyururuq – nə gözəl!
Bəlkə həmişə belə qalmağa dəyər?
Bəlkə bayramdan sonra da yaxşı şeylər fikirləşməyə, acı söz danışmamağa, xeyirxah əməllərə davam edək? İtirdiklərimizi hər zaman xatırlayaq, xatirələrini əziz tutaq, onların arzularını həyata keçirməyə çalışaq?
Deyirlər, gərək təzə ilə köhnə ildəki borclarla üzülüşüb qədəm qoyasan, amma ildən-ilə keçən, beşikdən qəbrəcən bizi müşayiət edən borclar da var axı – insanlıq və vətəndaşlıq borcları, onları necə, vaxtlı-vaxtında ödəyə bilirikmi?
Novruz tonqalının işığı var, istisi var, bizi ümidləndirmək xassəsi var.
Qoy daim fikir-niyyətlərimiz işıqlı olsun, ürəklərimiz isti olsun, ümidimiz ölməsin!
Qoy uzun ömrümüz Novruz səmənisinin qısa həyatı kimi mənalı keçsin!
Qoy ruhumuzun bayramı bitməsin!
Seymur ŞAHBAZADƏ
TALISH.ORG