 Aləm dəyib biri-birinə, nə var-nə var Azərbaycan Dövlətçiyi Naminə Demokratik Talış Birliyi adlı qurum özünün fəaliyyətə başlamasını bəyan edib, iqtidara xoş görsənmək istəyən "vətənşüvənlər” olaydan dərhal, deyərdim ki, dəqiqələr sonra doluşdular mediaya ki, "ay haray, qoymayın, üstümüzə talış separatçıları gəlir”. Mövzunun aktuallığını nəzərə alıb "talış birliyinin” təsisçilərindən biri olan Mehdibəy Səfərovla əlaqə saxladıq, ona bizi düşündürən bəzi suallarımızı verdik. Bu günkü müsahibimiz yeni yaradılmış Azərbaycan Dövlətçiyi Naminə Demokratik Talış Birliyinin təsisçisi Mehdibəy Səfərovdur.
- Mehdibəy müəllim, xoş gördük.
- Çox sağ olun. Mən də öz növbəmdə qəzetin oxucularını salamlayıram
- Mehdibəy müəllim, Azərbaycan Dövlətçiyi Naminə Demokratik Talış Birliyinin yaradılması zərurətini nədə gördünüz?
- Bu zərurət çoxdan yaranmışdı. Rəhmətlik Novruzəlidən ("Tolışi Sədo” qəzetinin mərhum baş redaktoru ustad Novruzəli Məmmədov nəzərdə tutulur. red) sonra respublikamızın talış mənşəli ziyalılarını psixoloji bir xof aurası əhatə etdi. Xalq öz milli identifikasiyası haqqında düşünməyə risq etmirdi. Niyə? Ona görə ki, 93-cü ilin siyasi bataliyaları xalqımızı çaşdırmışdı. Uzun illər talışlar aldıqları psixoloji travmalardan ayıla bilmədilər. Təzə-təzə xalq özünə gəlməyə başlamışdı ki, Talış Mədəniyyət Mərkəzinin sədri, professor Novruzəli Məmmədov müəmmalı iddialarla həbs olundu. Onun həbsinin həqiqi motivləri xalqdan gizlədildi. O, həbsxanada müəmmalı şəkildə tələf oldu. Gözləmək olardı ki, onun ölümündə günahkar olmuş məsul şəxslər cəzalanacaqlar. Amma bu baş vermədi. Sonra isə Novruzəli müəllimin hüquqlarını müdafiə edən başqa bir vətənpərvər alimimiz, talış folklorşünası, hüquq müdafiəçisi Hilal Məmmədov inanılmaz ittihamlarla həbs olunur. Belə bir dərin psixoloji böhranla üzləşən talışlar öz milli varlıqlarının itirilməsi ilə üz-üzə qalmışlar. Tale məni, uzun illərin ayrılığından sonra Hilal Məmmədovun Müdafiə Komitəsində yenidən sözün həqiqi mənasında müqtədir ziyalı, prinsipial şəxsiyyət, istedadlı kinodramaturq və ən əsası isə xətrini çox istədiyim böyük bir azərbaycanlı ilə görüşdürür.
 - Niyə siz və Eldəniz Quliyev? Axı talışlar arasında da kifayət qədər tanınmış ziyalılar var, niyə onlarla yox, məhz Eldəniz müəllimlə bu birliyi yaratmaq qərarına gəldiniz?
- Hilal müəllimin həbsindən sonra 6 ay mütəmadi olaraq Eldəniz müəllimlə görüşüb, Azərbaycan xalqının tərkib hissəsi olan, mənsub olduğum talış etnosunun milli varlığının sual altına düşməsi haqqında muzakirələr və söhbətlər edirdik. O mənə "nəyə görə sən öz xalqının milli-mədəni və mənəvi irsi ilə məşğul olmursan” sualını verəndən sonra dərhal bildirdi ki, əgər mənim də köməyimə ehtiyac olsa, mən hazır! Mən bir daha Eldəniz kimi bir Azəri Türkü ilə dostluq etdiyim üçün qürur duydum. Sözün düzü Eldəniz müəllimin bu təklifindən sonra biz, qəti qərara gəldik ki, Azərbaycan Dövlətçiliyi Naminə Demokratik Talış Birliyini təsis edək.
- Sizi müxtəlif şəxslərlə əlaqələndirirlər, bəziləri sizi İran ilə, bəziləri Rusiya ilə, bəziləri Əlikram Hümmətovla, bəziləri isə hətta sizi "milyarderlər ittifaqı” ilə də əlaqələndirir, bəs həqiqətdə necədir? Birliyinizin arxasında kim və ya kimlər dayanır?
- Adam özünü tərifləməz, çünki bu ayıbdır, amma məni və Eldəniz müəllimi yaxından tanıyan insanlar yaxşı bilirlər ki, hər ikimiz necə azərbaycanlılarıq! Ona görə də bizi İrana, Turana və ya Rusiyaya bağlayan adamları dərindən öyrənmək lazımdır ki, görək onlar hansı əqidə sahibləridirlər? Əlikram Hümmətovla heç bir əlaqəmiz yoxdur. O ki, qaldı "Milyarderlər ittifaqı”nın üzvləri.... Şifahi hamısını tanıyıram, amma rəsmi heş bir tanışlığımız yoxdur və düşünürəm ki, onlar çox zəhmətkeş azərbaycanlılardır!
- Məramnamənizdə "separatçılığın əleyhinə” bənd də var, buna hansı zərurətdən getdiniz?
- Çox yaxşı ki, o bəndi ora salmışıq. Ona görə ki, bu gün Azərbaycanda suyu bulandırıb, orda balıq tutmaq istəyənlər çoxdur. Belə ki, ölkəmizın aboregen etnosların milli mənliyini təhqir edərək, bu yolla özlərinə siyasi dividentlər qazanmaq istəyən insanlar hələ də mövcuddur. Mən bu adamları ölkə daxilində əsl separatçılar sayıram. Onlar əsasən özlərini siyasi partiya rəhbərləri və jurnalist adlandıran bəzi maskalanmış ünsürlərdir, çox təəsüf ki, belələri iqtidarda da var. Mən ad çəkib onları yenidən gündəmə gətirmək istəmirəm. Onsuz da onlar son zamanlar barəmizdə kifayət qədər səviyyələrinə uyğun fikirlər səsləndirmişlər. Hesab edirəm ki, Azərbaycanın demokratiya istiqamətində bu gün ən məkrli əngəllikləri məhz o adamlar yaradırlar.
 - Aldığımız məlumatlara görə hər ikinizə, həm sizə, həm də Eldəniz müəllimə bu və ya digər formada təzyiqlər edilir, bu barədə açıqlama verə bilərsinizmi?
- Mənə hələlik elə bir təzyiq olunmayıb, sadəcə Lerik RPİ və MTN Lerik şöbəsi tərəfindən bütün nəslimin siyahısı tutulub. Kənd İcra Nümayəndəsi bu barədə dəfələrlə valideynlərimi və başqa qohumlarımı narahat etmişdir. Eldəniz müəllimin isə maşınını arxadan vurmuşdular. Bunu sıradan bir olay sayan Eldəniz müəllimə ertəsi gün gizli nömrə ilə zəng edib, "bu sizə balaca bir xəbərdarlıqdır” deyiblər. Ən əsası isə barəmizdə birtərəfli qaydada özlərini neytral sayan mətbuatda olmazın nalayiq fikirlər yazırlar. Bizim mövqeyimizi isə dərc etməkdən imtina edirlər. Bu dirijor çubuğu haradan idarə olunur, hələ ki, bilinmir.
- Bu cür təzyiqlər ən ağır formalı təzyiqlərdən biri sayılır, siz sonunacan getməkdə israrlısınız?
- ADN DTB-ni yaratmaqda məramımızın və niyyətimizin saf olduğuna inandığımız üçün edilə biləcək hər hansı təzyiq bizi yolumuzdan döndərə bilməz. Düz dayandığımız üçün kölgəmizin əyriliyindən qorxmuruq.
 - Dörd rayonda özəyiniz var, bu rayonların siyahısını artırmaq fikriniz varmı?
- Artıq dörd yox, altı rayonda nümayəndəliyimiz fəaliyyət göstərir. Fikrimiz var ki, gələcəkdə bu nümayəndəliklərin sayını artıraq. Düzdür, bu işləri görmək üçün çoxlu maneələrlə üzləşirik, ancaq Azərbaycanın sabahını düşünən dəyərli insanların köməkliyi ilə bütün bu maneələri aşmaq əzmindəyik və buna nail də olacağıq. Bütün bunlara rəğmən bildirmək istəyirəm ki, məramnaməmizdə qeyd etdiyimiz, görülməli olan bütün bu işləri əslində Azərbaycan dövləti görməli, buna şərait yaratmalıdir, çünki bu talışların, eləcə də hər bir vətəndaşın Konstitusiyada təsbit edilmiş hüquqlarıdır. Əgər hər hansı vicdanlı vətəndaş cavabdeh məmurlarımızın, yumşaq desək. səhlənkarlıqları ucbatından etnoslarımızın milli-mədəni və mənəvi irslərinin inkişafında maneələri aradan götürməyə səy göstərirsə, bunun nəyi pisdir? Əksinə, belə qeyrətli ziyalıları alqışlamaq lazımdır. Bu günkü reallıqlarımızda biz çox neqativ bir mənzərənin şahidi oluruq. Təəssüf!
Ünvanımıza istər bir qrup iqtidaryönümlü deputatların, istərsə də başqa neqativ fikirli insanların söylədikləri ədalətsiz, qeyri-obyektiv fikirlərdən qətiyyən ruhdan düşmürük. Çalışırıq ki, bu cür düşüncələrə fəlsəfi və demokratik dəyərlərlə yanaşaq. Düşünürük ki, qarşı tərəfin fikirləri onların şəxsı fikirləridir. Bizi təhqir edərək, xarici ölkələrlə bağlayanlara isə "öz vicdanınıza rəğmən bizi ölçməyin” deyirik. Biz qəti surətdə əminik ki, gec-tez doğma vətənimiz Azərbaycan insan azadlığı ilə bağlı bütün dəyərlərə sahib olacaqdır. Bütün enerjimizi və təcrübəmizi demokratik Azərbaycanın inkişafına həsr edəcəyik.
- Ədliyyə Nazirliyindən qeydiyyatla bağlı sorğunuza hansı cavabı almısız?
- Qeydiyyat üçün ayrılan 30 iş gününü hələ başa çatmayıb.
- Müdafiənizə bir sıra tanınmış, xalq arasında sevilən simalar qalxıb, sizi tənqid edənlər isə xalq arasında elə də sevilməyən şəxslərdir, bu sizin təşkilatın tanınması üçün piar rolunu oynamır ki?
- Çox sevinirəm ki, ADN DTB-nin Məramnaməsi ilə tanış olan siyasi mənsubiyyətindən asılı olmayaraq, Azərbaycanın bütün mütərəqqi fikirli qüvvələri bizi dəstəklədi. Bu bir daha göstərdi ki, cəmiyyətimizin demokratikləşməsi istiqamətində düz yoldayıq.
Bizi dəstəkləməyənlər isə ölkəmizdə heç bir siyasi-içtimai nüfuzu olmayan, demokratiya yönümündə vətənimizə başlıca əngəllər yaradan bir neçə köhnə stereotiplərdir. Onlar da öz səhvlərini gec-tez başa düşərlər. Qaldı ki, onların Birliyimizi tənqid atəşinə tutmalarına? Vallah, onların bizi tənqid etməsi bir daha göstərir ki, düz yoldayıq.
"Tolışon Sədo” qəzeti N:35 (47)
08 dekabr 2012 |
