2012-ci ilin oktyabr ayının əvvəllərindən biz, Respublika Ziyalılar Birliyinin sədri Eldəniz Quliyev və mən görüşüb çox ciddi bir məsələ müzakirə etdik. Fikirləşdik ki, vətənimizdə dinindən, dilindən və siyasi mənsubiyyətindən asılı olmayaraq ölkədə demokratik vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu işinə öz töhfəmizi verməliyik. Nəhayət Azərbaycan Respublikasının aborigen etnoslarından biri olan Talış xalqının dilinin, mədəniyyətinin, adət-ənənələrinin və digər milli-mənəvi dəyərlərinin qorunması və inkişaf etdirilməsi üçün bir İctimai Birlik yaratmaq qərarına gəldik.
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları olaraq, mən - Səfərov Mehdibəy və Quliyev Eldəniz Konstitusiyanın 58-ci maddəsində təsbit olunmuş "Birləşmək hüququ”na istinad edərək, 14 noyabr 2012-ci il tarixində Azəri – Talış milli-mənəvi dəyərlər İctimai Birliyini (əvvəlki adı: "Azərbaycan Dövlətçiliyi Naminə Demokratik Talış Birliyi”) təsis edib, 17 noyabr 2012-ci il tarixdə isə, Dövlət qeydiyyatından keçmək üçün müvafiq sənədləri Ədliyyə Nazirliyinə təqdim etdik.
Bu gün, düz bir il tamam olur ki, biz, Azəri – Talış İctimai Birliyi (ATİB) olaraq fəaliyyət göstəririk. Bu bir il ərzində dörd dəfə müraciət etməyimizə baxmayaraq, AR ƏN hər dəfə müxtəlif bəhanələr gətirərək, Birliyimizi Dövlət qeydiyyatına almaqdan imtina etmişdir. Hesab edirik ki, bununla bizim konstitusion fundamental hüquqlarımızı pozmuş və təəssüflər ki, bu qanunsuzluq günü bu gün də davam edir. Qanunun Aliliyini təmin etməli olan Dövlət qurumunun hər dəfə qanun pozuntusuna yol verməsi, ən azından başadüşülən deyildir.
Bəli, biz məhz məcburiyyət qarşısında qalaraq, ƏN tərəfindən pozulan hüquqlarımızı bərpa etmək məqsədilə 2 saylı Bakı İnzibati-İqtisad Məhkəməsinə müraciət etdik. Çox heyf ki, həmin Məhkəmə də, pozulmuş konstitusion hüquqlarımızı bərpa etmək əvəzinə, qeyr-obyektiv mövqe sərgiləyərək, ƏN-nin Birliyimizə qarşı etdiyi haqsızlıqları müdafiə etdi.
Hal-hazırda, ATİB təsisçiləri olaraq, ƏN tərəfindən pozulmuş "Birləşmək hüququmuzu” bərpa etmək məqsədi ilə Bakı Apelyasiya Məhkəməsinə müraciət etməyə hazırlaşırıq. Mütəmadi olaraq, Qanuna, ən əsası isə sağlam məntiqə zidd bəhanələr gətirən Ədliyyə Nazirliyi ilə sonu görünməyən məhkəmə çəkişmələrinə başlamışıq. Belə demək mümkünsə, parodoksal vəziyyət yaranıb – Məhkəmə Məhkəməyə verilib.
ATİB-nin bu bir il müddətində səmərəli və effektiv fəaliyyət göstərməsinə xırda-iri məmurlar hər vasitə ilə maneçiliklər törədilmişlər. Qeyri-qanuni olaraq, Dövlət qeydiyyatına alınmaması, yığıncaqların, mədəni-kütləvi tədbirlərin keçirilməsi üçün muvafiq yerlərin verilməməməsi, eləcə də fəaliyyətə başlamasını elan edən kimi bir sıra Millət vəkilləri və yüksək çinli məmurlar tərəfindən KİV-də qərəzli şəkildə hücumlara məruz qalması Birliyimizin məhsuldar işləməsinə ciddi maneələr törətmişdir.
Xeyli götür-qoy etdikdən sonra biz, məsuliyyət hissini itirmiş məmurların Birliyimizin fəaliyyətinə yönəlik bütün bu maneçiliklərin, süründürməçiliklərin və şər-şəbədələrin hansı məqsədə xidmət etdiyini anladıq. Bu adamlar ölkə Konstitusiyasında təsbit olunmuş hüquqlarımızı mütəmadi və kobud şəkildə pozmaqla, bizi hövsələdən çıxartmaq, qəlbimizdə ölkə qanunlarına inamsızlıq toxumunu səpməklə separatçılıq meylləri oyatmağa ümid bəsləmişlər! Beləliklə, onlar öz məkrli texnologiyaları ilə bizlərin vasitəsilə "Bulanıq suda balıq tutmaq” sevdasındaymışlar...
Lakin, biz onların bu sayaq hiyləgər siyasətini vaxtında anladıq və onların heç bir pravokasiyalarına uymadıq. Biz, ötən bir il ərzində AR-nın dövlətçiliyini, bərabərhüquqlu, azad cəmiyyəti, milli rəmzləri, ərazi bütövlüyümüzü, Qanunları "ŞAH” tutaraq, dilimizin, dinimizin, mədəniyyətimizin, eləcə də digər mental dəyərlərimizin hifz olunması və təbliğiilə məşğul olduq, oluruq və bundan sonra da olacağıq!
ATİB ona qarşı edilən mənəvi-psixoloji təzyiqlərə, eləcə də üzləşdiyi maddi problemlərə baxmayaraq, fəaliyyətə başladığı bir il müddətində xeyli mühum işlər görmüş və bir sıra əhəmiyyətli tədbirlər həyata keçirmişdir:
İstedadlı şair Əli Nasir barəsində "Haqqın şairi” video-disk çəkib tamaşaçılara təqdim etmişik;
29 dekabr 2012-ci il tarixdə " Yeni il - yeni arzular!” Bayram tədbiri;
19 yanvar 2013-cü il tarixdə "20 yanvar Şəhidlər gününün müstəqilliyimizdə rolu” dəyirmi masa ətrafında konfrans;
25 fevral 2013-cü il tarixdə "Xocalı soyqırımı”nın anım tədbiri;
19 mard 2013-ci il tarixdə "Novruz bayramı” möhtəşəm konset-ziyafəti;
15 aprel 2013-cü il tarixdə Talış şairləri Xanəli Tolış, Camal Lələzoə və Allahverdi Bayrami ilə oxucuların görüşü;
6 may 2013-cü il tarixdə "Talış ruhu” ədəbi bədii gecə;
7 iyun 2013-cü il tarixdə şair-ədəbiyyatşunas Allahverdi Bayraminin "Talış ədəbiyyatı müntəxəbatı” kitabının təqdimat mərasimi;
4 iyul 2013-cü il tarixdə tarixçilərin içtirakı ilə "İslamaqədərki Talış tarixi” barəsində disskusiya;
8 avqust 2013-cü il tarixdə dünya müsəlmanlarına həmrəylik nümayiş etdirərək, "Qüds günü” tədbiri və iftar süfrəsi. Mətbuat konfransı.
21 avqust 2013-cü il tarixdə 1937-ci illərdə repressiya olunmuş Böyük Talış şairi Zülfüqar Əhmədzadənin yaradıcılığında "Vətənpərvərlik ruhu” mövzusunda dəyirmi masa;
8 sentyabr 2013-cü il tarixdə şair Əli Nasirin Talış dilində yazıb yaradan cənc şairlərlə görüşü. Diskusiya.
Bütün bu tədbirlərlə yanaşı, ATİB özünün Gənclər Təşkilatını yaratmış və gənclərimiz arasında Azərbaycanımıza məhəbbət, onun dövlətçiliyinə sədaqət ruhunda maarifləndirmə ilə bağlı mütəmadi olaraq silsilə tədbirlər həyata keçirtmişdir. ATİB-nin prioritet məqsədlərindən biri də, ölkəmizdə milli-mənəvi, dini və əxlaqi dəyərlərə istinad edən azad, demokratik və bərabərhüquqlu vətəndaş cəmiyyətinin qurulmasıdır.
Qarşıya çıxan bütün süni əngəllərə və obyektiv-subyektiv çətinliklərə baxmayaraq, bundan sonra da biz, bütün qüvvə və səylərimizi doğma vətənimiz Azərbaycanda demokratik və mənəvi dəyərlərin inkişafına, bərabərhüquqlu cəmiyyət quruculuğunun çiçəklənməsinə öz layiqli töhvələrimizi verəcəyik! Eləcə də, ölkəmizin qoşulduğu Beynəlxalq konvensiyalarda, imzaladığı xartiyalar və öhtəçiliklərdə, habelə Dövlət Konstitusiyasında təsbit olunmuş milli özünüifadə hüquqlarımızı qoruyub hifz edəcəyik! Buna, sadəcə, alternativ görmürük!
Bu gün bizim 1 yaşımız tamam olur və mən istəyirəm ki, biləsiniz: biz bu bir yaşa düz min ildir ki, yol gəlirik.
Min yaşlı 1 il ömrün mübarək, Azəri – Talış Birliyi!
Mehdibəy Səfərov
Azəri – Talış İctimai Birliyinin sədri
