VİCDAN – insanın öz əməl və fikirlərinə yalnız və yalnız YARADAN tərəfindən müəyyənləşdirilmiş (proqramlaşdırılmış) normalar çərçivəsində nəzarət edən bir hissdir.
VİCDAN AZADLIĞI isə - insanın məhz bu İLAHİ normalar çərçivəsində fəaliyyət HAQQı olub, heç bir digər bəşər tərəfindən mənimsənilə bilməz! Milliyətindən, dinindən, irqindən, məzhəbindən, məfkurəsindən, vəzifəsindən, cəmiyyətdəki mövgeyindən, məmləkətindən asılı olmayaraq, hər kəsin eyni hüquqlarla öz VİCDAN AZADLIĞına sahib çıxmaq HAQQI vardır! Bu haqqını qorumaq isə hər bir VİCDANlı şəxsin mənəvi borcudur! Əgər o şəxs XALİQi tərəfindən ona bəxş edilmiş bu HAQQını qoruya bilməyib, könüllü ya zorla digər bir kimsəyə onu həvalə ya bəxş edibsə, gec-tez həm özünün, həm də o digərinin vicdan əzablarına düçar olacaqlarına şəkk yoxdur. Belə halda, biri məzlum vicdan əzabkeşinə, digəri isə istismarçı vicdan əzabkeşinə çevrilir. Ən dəhşətlisi - bəşərin öz VİCDAN azadlığını bu və ya digər səbəbdən (əsasən, dünya malına uyaraq!) digər bir kimsəyə(lərə) həvalə ya bəxş etməklə itirməsidir. Bu "məzlum” vicdan əzabkeşi istismarçı vicdan əzabkeşi ilə müqayisədə daha rəzil bir məxluqdur...
Əslində, vicdansız ya vicdanı susmuş bir kimsə yox, müxtəlif dərəcəli vicdan əzabkeşləri ola bilər. Yalnız və yalnız XEYİR naminə, ŞƏRə qarşı mübarizədə atılan hər bir addım insanı bu kimi əzabkeşlikdən hifz edə və nəticədə, fərəhləndirə bilər.
İstər bu gün, istərsə də dünən, ölkəmiz Azərbaycanda və ya digər məmləkətlərdə davam etməkdə olan haqsızlıqlar, məhz bir qrup Vicdan istismarçılarının digər bir qrup məzlum vicdan əzabkeşlərinin Vicdan azadlıqları haqqıni mənimsəməsi və həmin "məzlumların” bu zülmlə barışması ilə bağlıdır.
Son vaxtlar gəldiyim qənaətə görə, VİCDAN hissi hər bir bəşərə XALİQi tərəfəndindən bəxş edilsə də, onun meyarı o kimsənin bu və ya digər din ya məzhəbə, dil ya irgə, bu və ya digər məfkurəyə və i.a. məxsus olması ılə təyin edilə bilməz! Çünki, din, dil, məfkurə əsasən zahiri fikir ya fəaliyyəti ifadə edirsə, VİCDAN - bilavasitə batinə məxsus hissdir. Zahirdə ateist baxışlı olan bir vicdan mücahidinin zahirdə dindar, əslində isə digər vicdan əzabkeş(lər)inin qulu olan bir kimsədən daha şərəfli olub və bir Gün qurtulacağına da ümid daha çoxdur!
Yaşasın Vicdan mücahidləri!
Hilal Məmmədov hilalmamedov@yandex.ru
|