«Qəsəbədə bir gün yenə üsyan olacaq. Bunu unutmasınlar»
Lankonın Nərimanabad-2 qəsəbəsi ötən il böyük hay-küylə mətbuatın gündəmini zəbt etmişdi. Səbəb isə kənd sakinlərinin ayağa qalxıb etiraz etməsi idi. Çünki sərhədçilər yerli sakinləri balıq ovuna buraxmırdılar. Daha dəqiqi, balıqçılara ov üçün yalnız 2 mil məsafə qət etməyə icazə vermişdilər. Bu isə haqlı narazılığa səbəb olmuşdu. Axı başqa cür ola bilməzdi. 2 mildə balıq tutmaq mümkün deyil. Ən azı 10-15 mildə ov olur...
Üsyan zamanı 9 nəfər həbs olunub. Sonradan onlardan beş nəfəri sərbəst buraxılıb. Dörd nəfər - 1951-ci il təvəllüdlü Hüseynov Ismayıl Isi oğlu, 1978-ci il təvəllüdlü Ələkbərov Xaliq Arif oğlu, 1984-cü il təvəllüdlü Məmiyev Farid Nizami oğlu və 1993-cü il təvəllüdlü Abbaszadə Kainat Ağaməcid oğlu Cinayət Məcəlləsinin 315.1 (hakimiyyət nümayəndəsinə qarşı müqavimət göstərmə və ya zor tətbiq etmə) və 221.3-cü (xuliqanlıq) maddələri ilə ittiham olunaraq barələrində həbs-qətimkan tədbiri seçilib.
Ötən gün qəsəbəyə gedib həm sonuncu olaydan sonrakı proseslə, həm də qəsəbənin ümumi vəziyyəti ilə maraqlanmağa cəhd etdik.
Otlu bələdiyyə...
Nərimanabad-2-yə Liman adlı qəsəbədən getdik. Bu iki qəsəbə arasındakı məsafə 12 km.-dən bir qədər artıqdır. Ancaq bu yolu qət eləyənə qədər bizə elə gəldi ki, Lankondan Bakıya gedirik. Asfalt örtüyü o qədər bərbaddır ki, danışmağa ehtiyac yoxdur. Bu yolları ötmək üçün daha çox 80-90-cı illərin "Jiquli”lərindən istifadə edirlər. Çünki başqa avtomobillər, xüsusən də xarici maşınlar bu cür yollara yaramır. Tez sıradan çıxır. Bizi qəsəbəyə aparan sürücüylə söhbət zamanı məlum olur ki, kəndin yollarını düzəltmək üçün sakinlər pul yığmağa başlayıblar: "Artıq 20 min manat yığılıb. Düzdür, bu pulla heç nə eləmək olmaz. Istəyirik ki, bir az üstünü toplayıb birdəfəlik - 20-30 illik təmir elətdirək. Bir neçə dəfə müraciət etdik, heç kim bizi saymadığı üçün məcbur qaldıq özümüz öz yolumuza işıq salaq. Başqa əlacımız yoxdur. Çünki bu yoldan yalnız biz istifadə edirik. Hər hansı bir məmur gəlib bizimlə maraqlanmır ki, yolumuzu da görsün”.
Qəsəbəyə çatırıq. Bir-iki dükan gözə dəyir. Qalanları ya qapısı qıfıllıdır, ya da elə bərbad hala salınıb ki, gəl görəsən. Qəsəbənin mərkəzində məscid yerləşir. Məscidin yanında köhnə uçuq-sökük klub var. Vaxtilə bura insanlar toplaşaraq filmə baxırdılar. Son on ildə isə camaat toplaşıb dərdləşirdi. Indi isə dərdləşmək üçün mərkəzi küçəyə toplaşırlar. Klubun qapısı üzərində bayraq asılıb, artıq bura bələdiyyənin ofisidir. Qapısı daim açıq olsa da fəaliyyətsizlikdən hər yeri ot basıb.
Qəsəbənin bir gəlir yeri
Mərkəzdə toplaşan 10-15 sakin gözümüzə dəyir. Son proseslərlə bağlı onlarla söhbət etmək istəyirik. Gəlişimizin məqsədini açıqlayırıq. Yaxınlıqdakı dükana baş çəkməyi məsləhət görürlər. Dükan sahibi Saleh Ələkbərovdu. Onun qardaşı Xaliq Ələkbərov həbs olunan dörd nəfərdən biridir. Qardaşının həbs olunmasını bir daha yada salır: "Dekabrın 15-də axşam 17 radələrində ovdan qayıtdı. Evdə yeməyini yeyib bacımgilə getdi. Qayıdanda Daxili Qoşunların əsgərləri saxlayaraq həbs ediblər. Halbuki o heç bir qarşıdurmada iştirak etməyib. Istintaq müddətində hansısa polisə güc tətbiq edildiyi ”üzə" çıxıb. Bu, böhtandı, onun heç bir günahı yoxdur".
Saleh Ələkbərov deyir ki, etiraz edən qəsəbə sakinlərinin narazılıqları haqlı idi: "Bizi dinləyən lazımdır. Əgər bizimlə rəsmi nümayəndələrdən kimsə gəlib söhbət eləsəydi, məqsədimizin nə olduğunu bilərdi. Bizim bir problemimiz var, balıq ovuna yaradılan maneəni aradan qaldırmaq. Biz dövlətçiliyi, vətəni sevirik. Kiminləsə də şəxsi-qərəzimiz yoxdur. Qəsəbənin bir qazanc mənbəyi var - o da balıqçılıqdır. Buranın torpağı nə əkinçiliyə, nə də maldarlığa yarayır. Yeganə qazanc mənbəyini də bizim əlimizdən almaq istəyirlər”.
Saleh Ələkbərovun sözlərinə görə, hazırda qəsəbədə balıq ovuyla bağlı problem yoxdu: "Əvvəlki qaydada işləyirik. Hələlik bizə mane olan yoxdur. Bir istəyimiz var, o da həbs olunanların azadlığa çıxmasıdır. Çünki onlar haqlarını tələb ediblər”.
Səbrin də daşacağı gün var
Qəsəbə sakinləriylə söhbət zamanı məlum oldu ki, onlar həbs olunanların taleyindən nigarandılar: "Həbs olunanlarla bağlı heç bir məlumatımız yoxdur. Onların vəkili kimdir, nə vaxt məhkəmə olacaq - heç nə bilmirik. Yalnız onların Kürdəxanı Istintaq Təcridxanasında saxlanması haqda məlumatımız var”.
"Uşaqlarımızı həbs edənlər elə bilməsinlər ki, biz sakit oturub gözləyəcəyik. Bizim də səbrimizin daşacağı bir gün var. Necə ki, bizi incitdilər və biz ayağa qalxıb etiraz etdik. Bax, yenə elə olacaq. Qəsəbədə bir gün yenə üsyan olacaq. Bunu unutmasınlar”.
***
Nərimanabad sakinləri evdə dəyərli əşyalarını satıb tor alırlar ki, balıq ovlaya bilsinlər. Ancaq bir gün gəlib görürlər ki, tor yararsız hala salınıb. Yəni bu torla nəinki balıq, heç balina da tutmaq olmaz...
Ramin DEKO, azadliq.info
|