«Rusiyada yaşayan azərbaycanlılar ölkəmizdə böyük dəyişikliyin vaxtı çatdığını dərk edir»
"Talış diasporu”nun sədri: "Mahiyyətinə bir balaca məntiqlə varsaq, əsl separatçının kimliyi məlum olacaq”
Demokratik Qüvvələrin Milli Şurasına və bu qurumun prezidentliyə namizədi Rüstəm Ibrahimbəyova Rusiyada yaşayan həmvətənlərimizdən və onların təmsil olunduqları təşkilatlardan da böyük dəstək var. Dəstəyini açıq bəyan edənlərdən biri də Rusiyada fəaliyyət göstərən "Talış diasporu” təşkilatının sədri İsmayıl Şabanovdur. Onunla söhbətimizdə Rusiyadakı azərbaycanlı icmalarının fəaliyyətindən tutmuş, Milli Şura ilə bağlı gözləntilərə qədər müxtəlif məsələlərlə bağlı fikirlərini öyrəndik:
- Son vaxtlar Rusiyada Azərbaycan icmaları tez-tez bir araya gəlir. Əvvəllər bu fəallıq hiss olunmurdu. Indiyə qədər bu fəallığın hiss olunmaması nədən irəli gəlirdi?
- Əvvəla, Azərbaycan oxucularına cəsur və fədakar qəzet olan "Azadlıq” vasitəsilə səmimi salamlarımı çatdırıram. Fikrinizlə tam razıyam ki, əvvəllər Rusiyada yaşayan Azərbaycan icmalari tez-tez bir araya gəlmirdilər, fəallıq hiss olunmurdu. Sevindiricidir ki, indi icmalar nəinki fəallıq göstərir, hətta bir yerə yığışıb, Vətəndə baş verən ictimai-siyasi prosesləri müzakirə edirlər, bu prosesə hansısa töhfə vermək istəyirlər.
Əlbəttə, belə fəallaşmanın əsas səbəbi Azərbaycanda qarşıdan gələn prezident seçkiləridir və bizim bu seçkilərdə fəal iştirak etmək istəyimizdir. Məlumdur ki, hazırkı rejim indiyə kimi bir dəfə də olsun, normal demokratik seçki keçirməyib, bütün seçkiləri total şəkildə saxtalaşdırıb. Bu azmış kimi, siyasi cəhətdən fəal olan insanlarımız müxtəlif formada şərlənərək, qondarma ittihamlarla zindanlara atılır, yaxud da daha iyrənc vasitələrlə təqib edilir. Nəzərinizə çatdırım ki, Azərbaycanda gedən bu ədalətsiz proseslər və ondan doğan nəticələr biləvasitə Rusiyada yaşayan soydaşlarımıza, burdakı icmalara təsir edir. Məlumdur ki, Vətəndə təzyiq və təqiblərlə üzləşdiyindən Azərbaycanı tərk etməyə məcbur olanların ilk üz tutduğu ölkələrdən biri Rusiyadır. Gələnlər də ilk növbədə icmalara üz tutur və kömək istəyirlər. Son zamanlar belə hallar əvvəlki illərlə müqayisədə bir neçə dəfə çoxalıb, total şəkil alıb. Bu da icmalar üçün müəyyən problemlərin yaranmasına gətirib çıxarır. Məhz belə xoşagəlməz hallardan irəli gələrək, biz səyləri birləşdirməyə və birgə mübarizəyə qərar vermişik. Bütün məsələlərin kökündə isə vətəndaşların seçim haqqını tanımaq, ədalətli seçkilərin keçirilməsi problemi durur. Azərbaycanda baş verən demokratik proses, Milli Şura kimi bir strukturun formalaşması da bu işə təkan verib.
- Fəaliyyətiniz nədən ibarətdir və hansı sahələri əhatə edir?
- Bizim əsas fəaliyyətimiz Azərbaycandan Rusiyaya gələn vətəndaşların Rusiya cəmiyyətinə inteqrasiya olunmasına kömək göstərməkdən ibarətdir. Eyni zamanda, Rusiyada yaşayan həmvətənlərimizin burada pozulmuş hüquqlarının bərpası istiqamətində də köməyimizi əsirgəmirik. Əlbəttə ki, biz xalqımızın adət-ənənələrinin yaşadılmasında, onun dilinin, mədəniyyətinin qorunub saxlanılmasında maraqlıyıq. Biz xalqımızın ənənəvi bayramlarını qeyd edirik, soydaşlarımızın, xüsusən yeniyetmələrin bu işə cəlb edilməsində maraqlıyıq. Fəaliyyətimizə digər icmalarla, eyni zamanda, xarici dövlətlərdəki Azərbaycan təşkilatlarıyla əməkdaşlıq məsələləri də daxildir.
- Milli Şuraya dəstək verdiniz. Bəs, Rusiyadakı başqa Azərbaycan icmaları bu dəstəyi necə qiymətləndirdilər?
- Biz ilk gündən Demokratik Qüvvələrin Milli Şurasına hər cür dəstək verməyə hazır olduğumuzu bildirmişik. Bunun əsas səbəbi Milli Şuranın elan etdiyi prinsiplərlə bağlı olub. Əgər söhbət demokratiyadan gedirsə, biz buna kompleks yanaşmağın tərəfdarıyıq. Biz demokratik standartların nədən ibarət olduğundan yaxşı xəbərdarıq və Azərbaycan üçün də bunu bütöv formada istəyirik. Demokratiya yarımçıq olmamalıdır. Demokratiya ya var, ya da yoxdur. Onun bütün növ imitasiyaları anti-demokratizmin təzahürüdür. Bu mənada, biz demokratiyanı bütöv şəklində istəyirik və bunu da Milli Şuradan gözləyirik. Eyni zamanda, Azərbaycan əhalisinin əksəriyyəti də bu gün vəziyyətdən çıxış yolunun, Azərbaycanın qarşısında duran bütün problemlərin həllinin demokratik dəyişiklikdən keçdiyini yaxşı anlayır. Odur ki, Rusiyada yaşayan azərbaycanlı ziyalılar, iş adamları ölkəmizdə böyük dəyişikliyin vaxtının çatdığını dərk edir və buna töhfə verməkdə maraqlıdır.
- Rüstəm Ibrahimbəyovu dəstəkləməyinizin başlıca səbəbi nədir?
- Rustəm Ibrahimbəyov dünyada tanınmış simadır. O, sözün bütün mənalarında böyük azərbaycanlıdır. Deyərdim ki, o, tək Azərbaycana deyil, bütün bəşəriyyətə məxsusdur. Rüstəm müəllim bütün nailiyyətlərini özünün halal zəhmətilə qazanıb və Azərbaycanı dünyada tanıdıb. Bu gün Azərbaycan xalqının Rüstəm Ibrahimbəyov kimi ictimai xadimə böyük ehtiyacı var. Tarixən xalqları üzləşdiyi zülmdən onun işıqlı simaları qurtarıb. Bu gün bu missiya Azərbaycana münasibətdə Rüstəm müəllimin üzərinə düşüb. Rüstəm Ibrahimbəyov haqq və ədalətin bayrağını qaldırıb, onun yanında olmaq hər bir Azərbaycan vətəndaşının, o cümlədən bizim borcumuzdur.
- Bəzi dairələr sizi separatçılıqda ittiham edirlər. Bu nədən irəli gəlir?
- O "bəzi dairələr”i yaxşı tanıyıram. Azərbaycanda yaxşı bir atalar sözü var: oğru elə bağırdı ki, doğrunun bağrı çatladı. Həmin "oğruların” nəzərinə bir daha çatdırmaq istərdim ki, mənim yolum şəffafdır, fəaliyyətim açıqdır və ortadadır. Odur ki, onlar mənim "bağrımı çatlatmaq” iddiasına düşməsinlər. Əgər separatçılıq dövləti parçalamaqdırsa, Azərbaycan torpaqlarını satmaqdırsa, Konstitusiyaya xəyanətdirsə, şükürlər olsun ki, belə fəaliyyətlərdə nəinki iştirak etməmişik, əksinə, daim belə hallarla mübarizədə olmuşuq. Mahiyyətinə bir balaca məntiqlə varsaq, əsl separatçının kimliyi məlum olacaq. Bizə "separatçı” yarlığı yapışdıranların nəzərinə çatdırım ki, Qarabağ müharibəsinin ən qızğın çağında Naxçıvan-Ermənistan sərhədi boyu atəşkəs elan edilməsi üçün Naxçıvan adından Ermənistanla sülh müqaviləsi imzalamamışam. Bilməyənlər üçün deyirəm ki, həmin sənəd sayəsində Ermənistan iki cəbhədə vuruşmaqdan xilas oldu, bütün qoşunları Naxçıvan cəbhəsindən Qarabağ cəbhəsinə daşıdı və Azərbaycan torpaqlarının işğalına nail oldu. Bundan başqa, Konstitusiyası ilə Naxçıvana dövlət statusunu verməmişəm; Dağlıq Qarabağ və onun ətraf rayonlarının ermənilərə satılmasında heç bir fəaliyyətim olmayıb; Konstitusiyaya xəyanət edib vətəndaşların hüquqlarını addımbaşı pozan, siyasi fəallara qarşı şər və böhtan kampaniyası aparan, onları həbs edən, zindanlara salan və hətta öldürən (təkcə elə Novruzəli Məmmədovun işi kifayətdir), dinc əhalinin evlərini başlarına uçuran, Azərbaycanı işğalda olan ərazi kimi idarə edən, Azərbaycan xalqının varidatını ata malı kimi çapıb-talayan mən deyiləm.
Şükürlər olsun ki, artıq insanların hər şeydən xəbərləri var, xalqımız ağı qaradan ayırd edə bilir. Artıq rejimin yalanları nəinki yerimir, heç ayaq da tutmur.
İlham Hüseyn
Azadlıq Qəzeti