Qəhrəmanı olmayan sistemdə xalqın qəhrəmanı qanuni oğrular olur. Mən bir Ramil Usubov və ya İlham Eliyev olmaq istəyən gənc görmədim
Rövşən Canıyevin ölümü təbii ki, onun yardımlarını görmüş insanlar üçün üzücüdür. Kiçik bir şəhərin sakinlərinin qanuni oğru “avtoritetin” yardımına möhtac olması isə xalqın cahilliyi deyil, sistemin ədalətsizliyidir. Baxıram Rövşən Canıyevin ölümünə üzülənlərə, hər kəs bir neçə gündür, cahil, axmaq kimi təhqirlər işlədirlər. Təbii ki, monitor arxasında oturub danışmaq asandı. Cənubda kiçik bir şəhərdə aclıq ve səfalət içində yaşayan xalqın ümüdü Mübariz Mənsimov ve Rövşən Canıyev idi. Azərbaycandan gedib Rusyada ailəsi üçün çörək pulu qazananlara əl tuturdu. Anası səhv etmirəmsə Məsudə xanım idi. Məsudə xanım yaşadıqları kiçik bazar ərazisində hərkəsə yardım edib əl tutardı.
Mənim məqsədim burda günlərdir təhqir edilən Lənkəranlıları, Rövşənsevənləri müdafiə etmək deyil. Sadəcə bu vəziyyətin əsl üzün göstərməkdir. Heç bir zaman Rövşən Canıyevə qarşı rəğbətim olmadı. O, mənim doğulub böyüdüyüm yerdə hər kəs üçün qəhrəman ikən, mənim üçün sadəcə cinayətkar bir vətandaş idi. Amma Lənkəranlılar üçün onun etdiklərini göz ardı edə bilmərəm. Hər zaman oğru aləminə qarşı olmuşam çünkü yaşadığım şəhərdə hərkəs ya Rövşənə yoldaş, ya da Rövşən olmaq istəyirdi. Mən ise buna qarşıydım, çünkü cinayətkar olmadan da xalqa yardım etmək olar. Oxuyaraq bir Rəsulzadə ya da, bir Elçibəy oluna bilər düşüncəsində idim.
Lənkəranda 4 yol var:
– Oğru olmaq;
– Oxumaq;
– Narkotika istifadəçisi;
– Qatı dindarlıq.
Çox az insan oxumağa meyl edir çünkü sistem ölkəni elə hala salıb ki, oxumaq insanlara heç bir şey vəd etmir. Olmayan təhsil sistemi, bərbad məktəblər, vecsiz müəllimlərdən sıxılan şagirdlər oxumağa həvəs etmirlər artıq, asan yollardan yüksəlmək istəyirlər. Mənim şəhərimin gəncləri məktəb bitən kimi əsgərlik, ondan sonra xarici pasport və Moskva bazarları və əyləncəli qanlı gecələr. Sistemin ərsəyə gətirdiyi bu vəziyyəti sistem çox yaxşı da istifadə edir. Qəhrəmanı olmayan sistemdə xalqın qəhrəmanı qanuni oğrular olur. Mən bir Ramil Usubov və ya İlham Eliyev olmaq istəyən gənc görmədim. Xalqın həyatına girmiş qəhrəmanlarla sistem xalqın gündəmin çox yaxşı məşqul edə bilir. Bu düşüncədən yola çıxaraq deyə bilərəm ki, 3 günlük Aprel savaşlarında şəhid olan bütün əsgərlər alınan bir tepeye görə qəhrəman oldular xalqın gözündə və xalq şəhidlərinə ağlarkən rejim Panama sənədlərin asanlıqla gizlədə bildi.
Hətta Qarabağ muharibəsi dünya gündəmin zəbt etdi deyə, dünyanın böyük bir qisminin gözündən yayındı bu sənədlər. Hal hazırda ölkədə gündəmdə bir referendum var. Buna qarşı çıxan bütün gənclər həbs edilir, partiya liderlərinə böhtanlar atılır. Eliyev hökuməti bu gəncləri həbs etməklə bitməyəcəyini hiss etdi. Gördü ki, iki-üç ağac kəsməklə demokratiya meşəsin bitirmək olmaz. Buna görə ölkədə ziyalı gənclərlə oğru aləmi tərəfdarı olan gənclər arasında bir boşluq yaratmaq istədi. Sosyal şəbəkələrdə xalqın başı Rövşənə qarışmışkən siyasi həbslər sürətlə davam edir və hərkəsin gözündən yayınan bomba partlayır:
Tərəfsiz olması gərəkən MSK sədri Məzahir Pənahov mətbuat konfransında xalqı referendumu dəstəkləməyə çağırır. Məzahir Pənahovun bu çağırışından bəlkədə çox az insanın xəbəri var çünkü gündəmdə Canıyev var.
Rövşən Lənkəranski çox güclü muhafizəyə sahib bir avtoritet idi. Rövşənin muhafizəsi ona son qanına qədər xidmət edəcək insanlardan təşkil olunmuşdu. Buna görədə bundan öncəki sui-qəsdlərdən sağ qurtulmuşdu. Elə bir adamı öldürə bilmək üçün yanına çox təcrübəli bir agent yerləşdirib ən mümkün zamanı tapmaq lazım idi. Çünkü Rövşən uzun zaman idi hər kəsdən gizlin İstanbulda yaşayırdı. Sistem hər zaman xalqın gözündə bir “qəhrəman”ın inkişaf etməsinə izn verər, sonra o “qəhrəman”ı lazım olan vaxtda öz çıxarına görə istifadə edər. Bu istifadədən “qəhraman”ın özünün də xəbəri olmaz. Bəxtiyar 1993-cü ildə çeçenlərin köməyi ile taxıl yolun açır, taxıl Bakıya gəlir. Sonradan 1994-cü ildə fövqəlada vəziyyet bəhanəsi ilə həbs edilir.
Rövşən Canıyev Azərbaycanda aldığı bütün həbs cəzaların vaxtından əvvəl bitirib. Bütün ömrü cinayətlərlə dolu insanın vaxtından ərkən azadlığa buraxılması sistemin “qəhrəman”a inkişaf etməsinə yol verməsidir. Yuxarıda qeyd etdiyim kimi hal-hazırda Azərbaycan gəncliyinin gündəmini məşqul etmək lazım idi. Rusiyadaykən oğrulara dəstək verən Putinin qorxusundan Rövşənə toxuna bilməyən Azərbaycan hökuməti qardaşlıq etdiyi Rəcəbin ovucunun içində olan Rövşəni çox asan bir şəkildə ortadan götürdü. Həm də Rövşən kimi adamlar bir müddət sonra ölümü ilə hökumətin işinə yarayır. Çünkü böyük tərafdar qrupu olan heç bir kəs YAP kimi rejimlərə sərf etmir.
Yəni anlayacağımız bu oğru aləmində bu bir klan hesablaşması deyildi, bu bir siyasi sifariş idi. Ölkənin gündəmin məşqul etmək üçün qurulmuş hədəf idi. Lazımı şəxslər hədəfə çatdı. Sosyal şəbəkələrdə referendum unudulub, oğru aləminə meyl edən “yaxçı oğlanlarla”, iki kitab oxuyub, Avropadan iki sənədli filmə baxıb sözdə “humanist” gənclər arasında mübahisələr gedir.
Bunların olduğu müddətdə isə həqiqi qəhraman ve vətənsevərlər rejim tərəfindən səssizcə həbs edilir.
Baba MƏMMƏDLİ
Yazı müəllifin şəxsi mövqeyini əks etdirir