Professorun arxivindən
Gözlədiyim kimi Mərkəzi Seçki Komissiyası mənə bu quruma və baş prokurorluğa bir qədər əvvəl ünvanladığım şikayətə noyabrın 26-da "növbətçi” cavab verdi. Şikayətimdə namizədliyimi verdiyim dairə üzrə nəticələrin ləğv edilməsini və seçki saxtakarlığı etmiş, Seçki Məcəlləsinin tələblərini bilərəkdən kobud şəkildə pozmuş şəxslərin cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmasını tələb etmişdim. Cavab məktubunun içinə 2 sənəd qoyulmuşdu – ekspert rəyi və MSK-nın qərarı. Bu iki sənəd elə bil 1 alma idi ki, iki yerə bölünmüşdü. Baş prokurorluqdn da mənə eyni məzmunlu cavabın veriləcəyinə şübhə etmirəm. MSK-nın qərarını yüngülcə dəyərləndirmək istəsək, deyə bilərik ki, həmin cavabla verdiyim şikayətdə göstərilən suallarla heç bir əlaqəsi yoxdur. Çəkinmədən verilmiş cavabı bürokratik əngəlin gözəgirən nümunəsi adlandırmaq olar. Həmin sənədlərdə böyük səylə Seçki Məcəlləsindəki maddələrə toxunulur və tələbləri izah olunur... lakin cavabda verilən sualın mahiyyəti ilə bağlı heç bir qeyd yoxdur. Söhbət Seçki Məcəlləsinin tələblərini bilərəkdən kobud şəkildə pozmuş şəxslər barədə cinayət işi başlanmasından gedir. Cavabdan belə nəticəyə gəlmək olar ki, sanki şikayətdə belə bir tələb olmayıb. Bunun əvəzində ekspert Ramiz İbrahimovun hazırladığı, MSK sədri cənab Məzahir Pənahovun imzaladığı cavabda açıq aydın yalan, faktların saxtalaşdırılması, hadisələrin vicdansızcasına başqa cür təqdim olunması yer alıb.
Məsələn MSK-nın qərarında deyilir: "… seçki günü namizəd Canmirzə Mirzəyev, onun nümayəndələri və müşahidəçiləri 27, 28, 29 saylı seçki məntəqələrində olmayıblar, hər hansı bir akt tərtib etməyiblər, hər hansı müraciətləri qeydə alınmayıb. Dairə Seçki Komisiyasına da heç bir sənəd təqdim olunmayıb”. Yalandır! Gözlərinizi ovxalayın cənab ekspertlər: mənim şikayətimə 29 saylı məntəqədə tərtib edilmiş akt və DSK-ya müraciətim əlavə olunub. Bundan başqa mənim şikayətim 35 saylı DSK-da səsvermə günü qeydiyyata alınıb və qeydəalma vaxtı da belə göstərilib – 14: 30, 07.11.2010 - cu il.
Ekspertlərin və MSK üszlərinin kütləvi kor olmasının səbəbi mənim şikayətimdə qanunsuzluqlara rəvac vermiş şəxsin – Səfər Əbiyevin adını qeyd etməyimdir.
Seçki Məcəlləsinin 35.5-ci maddəsində hərbçilərin və xüsusi rejimli məntəqələrdə səsvermə qaydaları ən xırda detallarına qədər qeyd olunub. Göstərilib ki, namizədliyi qeydə alınmış şəxs, onun səlahiyyətli nümayəndələri, vəkilləri və müşahidəçiləri MANEƏSİZ (seçdirmə bizimdir-C.M.) seçki məntəqələrinə buraxılmalıdırlar. Mən şəxsən Ali Hərbi Məktəbə gedib baş verənlərə yerindəcə aydınlıq gətirilməsini çalışdım. Lakin mənim özümü də Ali Hərbi Məktəbdə yerləşən 3 məntəqədən heç birinə buraxmadılar.
MSK mənim, səlahiyyətli nümayəndələrimin və müşahidəçilərimin məntəqələrə buraxılmamağımızı "şirin” notlarla belə şərh edir: " Canmirzə Mirzəyevin, onun səlahiyyətli nümayəndə və müşahidəçilərinin seçki məntəqələrinə buraxılmamaları nəzarət buraxılış məntəqəsindəki növbətçi hissə ilə ANLAŞILMAZLIQ (seçdirmə bizimdir-C.M.) olmasıdır”. Bu anlaşılmazlıq seçki günü 10(!) saat davam edib. Buna MSK və 35 saylı DSK heç bir reaksiya verməyib. Seçkidən 3 gün sonra DSK özündə güc taparaq protokol tərtib etdi. Protokolda yazılırdı: "...namizədi və onun nümayəndələrini seçki məntəqələrini buraxmayan hərbiçilərlə bağlı xidməti araşdırma aparılsın(?!)”.
Bu qəbildən olan "şirin başdanetmə”lərə MSK-nın cavablarında çoxdur. Baş verənlərdən bir hal gün kimi aydın olur – demokratik seçkilərin keçirilməsinə cavabdeh olan bu şəxslər Səfər Əbiyevin qanunsuzluqlarının qarşısında heç kimdirlər. Mən dəfələrlə məhkəmələrimizin Səfər Əbiyevin bədii fantaziyaları əsasında hazırlanmış ssenarilər üzrə keçirilən araşdırmalar zamanı gücsüzlüyünün görmüşəm - ədalət mühakiməsini həyata keçirənlər qəflətən qlaukoma, katarkta, diareya xəstəliyinə "tutularaq” müdafiə nazirini cəzalandırmaqdan yayınıblar. MSK-nın "xəstələnməsi” ilə ilk dəfədir rastlaşıram. Onlar kimdən çəkinir və müdafiə edirlər?
Yeri gəlmişkən hamının yadına müdafiə nazirinin "xidmət”i və "xidməti üstünlük”ləri barədə məlumat vermək istəyirəm.
BAŞLANĞIC
Səfər Əbiyevin müdafiə naziri postuna ilk gəlişi (1993-cü ilin iyun –sentyabrı) Qarabağ uğrundakı döyüşlərdə hissedilən dərəcədə məğlubiyyətlərlə yadda qaldı – 2 ay ərzində 5 rayonu itirdik – Ağdərə, Ağdam, Cəbrayıl, Fizuli və Qubadlı.
Bundan məğlubiyyətlərdən sonra onun vəzifəsindən uzaqlaşdırılaraq nazir müavini postuna göndərilməsi təbii idi. Bu vəzifədə o, atəşkəs dövrünü qarşıladı və milli ordunun yaranması prosesi başladı.
Nəhayət 1995-ci ilin fevralında baş tutmayan cangəvərin başgicəllədən tərzdə vəzifəyə qayıdışının şahidi olduq.
Hadisələrin "məğlubiyyət naziri” üçün belə xoş tərzdə baş verməsi ordu üçün ən acınacaqlı vəziyyətin yaranmasına gətirib çıxardı – məhz onun nazirliyi dövründə maddi-texniki təminat məsələsində fasilələr yarandı. Hərbi istedadını heç cür üzə çıxara bilməyən Səfər Əbiyev özünü nazir kimi "yaxşı” təşkilatçı, təsərrüfatçı kimi göstərdi: ordunun təminat məsələsi tam nazirin nəzarətinə keçdi, bu işə cavabdeh olan qurumlar isə kənarda qaldı. S.Əbiyevin vəzifədə irəli çəkilməsinin mistik tərəvləri də var: onu Şərq təqviminə görə Donuz ilində bu vəzifəyə təyin ediblər. Görünür bu məqam onun sözün həqiqi mənasında əsgər qazanına donuz piyi qatmasını şərtləndirib. Özü də bu piy şübhəli keyfiyyətdə oldu. Belə şübhəli mənşəli piyin alınması əməliyyatını Əbiyev bu işə birbaşa cavabdeh olan müavini polkovnik Ayaz Məmmədovun fikrini öyrənmədən belə həyata keçirdi. Müavininin əsgərlər üçün ət əvəzinə "Viskas” adlı pişik yemi alınması ilə bağlı sualına Səfərbala lakonik cavab vermişdi: "Bu – quru qəlyanaltıdır”!
Onun fəaliyyəti nəticəsində silahlı qüvvələrimizdə "Əbiyevçilik” adlı şiş əmələ gəldi. Ordudakı korrupsiya, rüşvətxorluq, "şapka”, hərbi əmlakın talan edilməsi və təminat məsələlərinin kommersiyalaşdırılması "əbiyevçi”liyin elementləridir. İlk dəfə ölkə rəhbərliyini Azərbycan ordusunda yaranmaqda olan bu bədxassəli şiş barədə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Ziya Musa oğlu Bünyadov xəbərdar etdi. 1996-cı ildə Milli Məclisin qapalı iclasında akademik çıxış edərək baş verənləri təsvir etməklə bu "təm-taraq”ın basikarının adını da konkret çəkdi – Səfər Əbiyev…
ÇİÇƏKLƏNMƏ
Ziya Bünyadovun (1997-ci ilin fevralında vəhşicəsinə öldürüldü - C.M) Milli Məclisdəki sensasion çıxışı bir çox vicdanlı şəxslərin diqqətini ordunun vəziyyətinə dair fikir söyləməyə sövq etdi. Həmin dövrdə ANS-dən mirşahin ağayevin araşdırması efirə verildi. Materialda "N” saylı hərbi hissəyə il ərzində sənədlərlə verildiyi göstərilən ərzaqlardan söhbət açılırdı: kofe(həllolunan) 51 min banka; şokalad yağı - 6 ton; fıstıq - 35 ton; həşəm balığı - 7,8 ton; - köhnə pulla 452 milyon 600 min manatlıq "şprot” konservi; 12,9 ton kişmiş və s. Aparıcı bu məlumatlarıın ardınca həmin hərbi hissədə qulluq etmiş hərbiçilərə(xidmət müddəti 7 aydan 5 ilə qədər) bu ərzaqlarla qidalanmaları barədə suallar vermişdi. Məlum olmuşdu ki, hərbiçilər bu ərqazlardan yalnız kişmişi görüblər – o da Yeni il qabağı hazırlanmış plova qatılmış olubmuş. Mirşahin nəinki bu məlumatları efirə verdi, üstəlik bu faktları qəzetlərdən birində "Dərs” rubrikası altında "Səfər Əbiyevə "əlcək” atıram” sərlövhəsilə dərc etdirdi və Səfər Əbiyevi birbaş efirə dəvət etdi.
Həmin dəvət hələ də qəbul olunmayıb...
Ordunun belə katostrofik təminatı bədbəxt nəticələrə səbəb oldu. 1998-ci ilin noyabrında Hüseynov Zaur Hüseynbala oğlu (həqiqi hərbi xidmətə Əzizbəyov RHK-dan çağırılıb), Məmmədov Elbrus Zeynal oğlu (Sabirabad), Mirzəyev Ağaqulu Zəfər oğlu (Bakı), Nəsurullayev Zahir Qazəhməd oğlu(Quba) ön cəbhədəki qazmalarda hərbi vəzifələrini yerinə yetirərkən çəkilərinin yarısını itirərək ölüblər. Onların meyitlərinin təşrihini həyata keçirən məhkəmə tibb eksperti, mayor Nizami Cəfərov mərhumların sümükləri ilə dəriləri arasında nə vaxtsa olmuş nazik piy qatının ibtidai vəziyyətə qayıtmasını qeydə alıb.
Bu əsgərlərin ölüm haqda şəhadətnamamələrində eyni diaqnoz yazılıb – alimentar distrofiya. Tibbdən uzaq insanlar üçün deyim ki, alimentar distrofiya anlayışı ilk dəfə sovet məhkəmə tibb ekspertləri tərəfindən 1942-ci ildə Leninqradın blokdası zamanı aclıqdan ölmüş insanların müayinəsi zamanı meydana çıxıb.
Bu xətəliyin mahiyyəti budur: - qida olmayanda insan orqanizmi daxili ehtiyatların istifadəsinə başlayır – ətlə sümük araındakı həmin piy qatı əridilərək ehtiyac ödənilir(heyvanlardan dəvənin orqanizmi belə quruluşdadır).
Yeməməzlikdən daxili orqanlar (ürək, qara çiyər, beyin, ağ ciyərlər və başqa orqanlar) qurumağa başlayır və ölçüləri kiçilir. İmmun sistemi son nöqtəyə kimi zəifləyir(ADİS-in başqa forması əmələ gəlir), ən əhəmiyyətsiz xəstəlikdən insan ölür.
Alimentar distrofiya xarici əlamətlərindən vərəmin simptomlarını xatırladır. Amma onların arasında əhəmiyyətli dərəcədə fərqlər var. Təəssüf ki, bu fərqləri yalnız meyitlərin təşrihi zamanı görmək olar: alimentar distrofiya zamanı bütün daxili oranların ölçüləri kiçilir, bütün digər xəstəliklər zamanı isə daxili oranların ölçüləri böyüyür, şişir. Alimentar distrofiyanın ilkin əlamətləri qida çatışmamazlığının, sistematik yeməməzliyin birinci ayında üzə çıxır. Xatırladım ki, əsgərlər ön cəbhədəki qazmalarda, ən azı 1 ay normal yemək yeməyiblər... Amma Müdafiə Nazirliyinin sənədlərinə əsasən onların şokalad yağı, balıq delikatesləri, kişmiş, həllolunan kofe, "şprot” ilə qidalanıblar.
Hazırda ordunun təminatə "bazarın monitorinq”i, "tenderin keçirilməsi” kimi xoşagələn terminlərdən istifadə edilməklə həyata keçirilir. Tender komisiyasının qaimələrinin və protokollarının analizi mraqlı mənzərəni meydana çıxarıb. Məlum olub ki, ordu üçün alınan hər kiloqram ətə görə müdafiə nazirinin cibinə şəxsi ehtiyaclarını ödəmək üçün dövlət büdcəsindən 1 dollar gedir. Təsir eləmədi? İndi büdcə oğurluğuna ordu miqyasında qiymət verək. Bir əsgər üçün günlük norma 200 qram ət müəyyən olunub. İldə bu hesabla bir əsgərə 73 kiloqram ət alınır. Deməli 1 əsgər ildə büdcə oğrularına 73 dollar verir. Bütün Azərbaycan ordusunun təkcə ətlə təminatından 5 milyon dollar gəlir əldə olunur. Normada daha 31 mövqe var. Bu da son deyil. Ətin alışında sənədlərdəki ilə faktiki qiymət arasında 30 – 40 %, digər ərzaqlarda isə 100% fərq var! İndi müdafə nazirliyində büdcə oğurluğunun hansı miqyasda olmasını təsəvvür edirsiniz?!
P.S Bir sual ortaya çıxır: - görəsən Səfər Əbiyev daha nə etməlidir ki, Femida onun əməllərini lazımınca qiymətləndirə bilsin?
Canmirzə MIRZƏYEV,
Ehtiyatda olan 2-ci dərəcəli kapitan, professor,
27 noyabr 2010-cu il