 "Azərbaycan radiosunun qızıl fondundan”, "Zabil Segah” muğamı. Oxuyur Mürüvvət Həşimov...” Bəli, bu ad Azərbaycanın bütün muğamsevərlərinə yaxşı tanışdır.
Kimdir Mürüvvət Həşimov?
Həşimov Mürüvvət Rəzi oğlu 1930-cu ildə Masallı rayonunun Qodman kəndində bəy ailəsində dünyaya göz açmışdır. El-obanın böyük ağsaqqalı olan Rəzibəy Lənkəran şəhərində məskunlaşan məşhur Kələntərlilər nəslindəndir. Rəzibəyin babaları 200 il bundan qabaq Lənkəranda Şürük kəndinin yaxınlığında yerləşən MOĞOJOBA deyilən bir obadan Masallının Qodman kəndinə köçmüşlər. Bunlardan Əzizabaddan olan Talıblılar (yazıçı –inqilabçı Böyükağa Mirqasım oğlu Talıblı (1897-1938) bu nəsildəndir) Həmçinin Qodmandan olan məşhur bəylər Mirələmbəy, Rəşidbəy, Kişi lələ, Aciz mamu çox adlı-sanlı adamlar olublar.
... 1906-cı ildə Masallının Qala bazarında bir seyidi döyürlər.Həmin gün Mirələmbəy seyidi döyənlərə xəbər göndərir ki, sabah Qala bazarına gəlib mərdi-mərdanə vuruşacaqlar. Sabah olur, Sığdaşdan, Əzizabaddan, Qəriblərdən, İsi kəndindən, Qodmandan yüzlərlə kişi Masallının Qala bazarına gəlir. Burada üz-üzə mərdi-mərdanə döyüş olur. Mirələmbəyin dəstəsi döyüşdə qələbə çalır. Qarşı tərəf məğlub olduğunu görür, xəyanətə əl atır. Uzaqdan Mirələmbəyi nişan alıb beşatılandan açılan güllə ilə vururlar.Bəy at belində imiş. Ani qanrılıb ona güllə atanı güllə ilə vurub yıxır, özü də atdan yıxılır.
Nəşini təmtəraqla Qodman kəndinə gətirirlər, ehtiramla torpağa tapşırırlar. O dövrdən Mirələmbəy "talışların qəhrəmanı” adını alır. Doğrudur, Mirələmbəy adi bir adamın şən-şərəfi yolunda şəhid olur, amma adına seyid, peyğəmbər övladı deyirdilər, bir növ dinin, Allahın, peyğəmbərin yolunda həlak olmuşdu.
İndi Mirələmbəyin Qodmanda, Kolatanda, Sığdaşda yüzlərlə nəvə-nəticələri yaşayır, babalarının bu şücaəti ilə fəxr edirlər.
Mirələmbəyin nəslindən olan Qodmanlı Qəyyum Həşimov milis polkovniki rütbəsində 35 il Astara, Yardımlı, Biləsuvar, Mingəçevir, Ucar rayonlarında milis rəisi vəzifəsində çalışmış, 74 yaşında vəfat etmişdir. Qəyyum Həşimov 1953-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU-nun) hüquq fakültəsini bitirmişdi.
Mürüvvət Həşimov da böyük qardaşı kimi oxuyub şəxsiyyət olmaq istəyirdi. O,1953-1958-ci illərdə APİ-nin (indiki Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin) fizika- riyaziyyat şöbəsində əyani oxudu. Uzun illər boyu Bakı şəhər məktəblərində müəllim işlədi, məktəb direktoru oldu.
Qoca ata-anasına həyan olmaq üçün bir müddət Qodman kəndinə köçüb burada yaşadı. 15 ildən artıq bir vaxtda Qodman orta məktəbində məktəb direktoru vəzifəsində çalışdı.
 Mürüvvət musiqi məktəbində oxumuşdu. Gözəl musiqi duyumu, musiqi təhsili vardı, O, gəncliyində məharətlə tar çalırdı, çala-çala mahnılar, təsniflər oxuyurdı. O vaxtlarda batareya ilə işləyən iri radiolarda xüsusən bazar günləri muğam konsertləri verərdilər. Biz də həvəslə radionun başına yığışar, Mürüvvət Həşimovun oxuduğu muğamlara qulaq asardıq. O, 1953-cü ildən Bakı mühitində çox inkişaf elədi: İnstitutun tədbirlərində fəal iştirak edirdi: Çıxışları, ifaları çox bəyənilirdi, alqışlanırdı, təriflənirdi...
Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında İnstitutun ansamblı ilə çıxış etməsi musiqisevər tamaşaçılar arasında sensasiya yaratdı. Bu gənc xanəndənin uğuru haqda "Azərbaycan gəncləri” qəzetində gözəl bir məqalə dərc edildi: "APİ-nin gənc tələbəsi Mürüvvət Həşimov Azərbaycan muğamlarını özünəməxsus şirin ləhcə ilə oxuyur. Onun oxuduğu mahnılar, təsniflət, muğamlar hamıni heyran edir...”
Hələ tələbə ikən Bakı kəndlərində: Nardaranda, Buzovnada, Bilgəhdə, Maştağada... el şənliklərində, toy məclislərində tez-tez iştirak edirdi, şirin məlahətli səsi ilə oxuyur, bakılıların dərin rəğbətini qazanırdı.
Mürüvvət Həşimovun bacısı oğlu, dünya şöhrətli alim, filologiya elmlər doktoru, ingilis dilinin mahir tərcuməçisi, BDU-nun proffessoru Zeydulla Ağayev onun oxumalarının vurğunu idi. Bir gün gənc dayısının-Mürüvvətin qolundan tutub Azərbaycan radiosunun studiyasına apardı.
Bu hadisə 1970-ci ildə baş vermişdi. Əhsən Dadaşovun rəhbərlik etdiyi xalq çalğı alətləri ansamblında Mürüvvət Haşımovun ifasında "Zabil segah” muğamını lentə yazdılar, onu Azərbaycan radiosunun qızıl fonduna daxil etdilər.
Mürüvvət Həşimov həm də gözəl ailə başçısıdır. Onun bir oğlu Füzuli Bakı şəhərində yaşayır. O biri oğlu Rövşən Mürüvvətoğlu tanınmış müğənnidir.
Azərbaycanın cənub bölgəsində Astara, Lənkəran, Masallı, Cəlilabadda, iri şəhərlərdə: Bakıda, Gəncədə toy şənliklərində oxuyur, əhali tərəfindən rəğbətlə qarşılanır.
Rövşən 35 yaşındadır. O da musiqiyə atası qədər böyük həvəs və maraq göstərir. Atasının musiqi sənətini davam etdirir, yaşadır. Masallı rayon turizm və mədəniyyət şöbəsinin müdiri Lətifə Mövsümova Rövşəndən çox razılıq edir ki, o, rayonun mədəni həyatında fəal iştirak edir.
Hazırda Mürüvvət müəllim 82 yaşındadır. Çox gümrahdır. Yaşlı olmasına baxmayaraq, indi də oxumağından qalmır, səsinin təravəti yerindədir: Hərdən ailə şənliklərində pəsdən oxuyur...
Mürüvvətin bacısı oğlanları Vəfadar və Şahvələd də dayılarına oxşayıblar. Onlar da musiqiyə bağlı insanlardır. Şahvələd Bağıroğlunun vaxtilə Cənub telekanalında məharətlə oxumasını hamı məhəbbətlə xatırlayır. O, indi Rusiyanın Perm şəhərində yaşayır. Orada müğənnilik edir, şənliklərin aparıcısıdır.
Biz gözəl insan, muğam bilicisi Mürüvvət Həşimova cansağlığı arzulayırıq. Arzu edirik ki, Azərbaycan radiosu Mürüvvət Həşimovun oxuduğu muğamları daim səsləndirsin, biz də feyziyab olaq!
BAĞIR COŞQUN,
ALLAHVERDİ BAYRAMİ,
Masallı rayonu, Kolatasn kəndi. 19.09.2012
"Tolışon Sədo” N:32(44), 22 sentyabr 2012
|
