 Görəsən, nədən haqları tapdalanmış insanların arasında dəhşətli bir qorxu - bir xof yaşamaqdadır? İlk qənaətim budur ki, mövcud haqsız rejim nəinki özünü, az qala hər bir digər kəsi də cinayətə, harama elə bulaşdırıb ki, zəmanəmizdə vicdanı az-çox saf olan bir adamı tapmaq müşkil bir məsələyə çevrilmişdir. Ən dəhşətlisi isə bu bəlanın təhsil sisteminə yol açaraq təlim-tərbiyə prosesini də hədsiz dərəcədə korlamasıdır ki, nəticədə gələcək nəslin daha da deqradasiyaya uğramasına zəmin yaranır.
Öncədən deyim ki, tez-tez təkrarlan o "bəziləri”nin növbəti "demaqoq” - qınaq obyektinə düşməməkdən ötrü, gördüklərim, rastlaşdıqlarım və bildiklərim əsasında həyatda, cəmiyyətdə razılaşmadığım məqamları bir neçə real misallarla diqqətinizə çatdırmaq istəyirəm...
*
Ötən il Masallı RİH başçısına bələdiyyələrin qeyri-qanuni işləri ilə əlaqədar sorğu məktubu ünvanlamışdım. "Gizli kəşfiyyat” dərhal işə düşmüşdü: Sığdaş kənd ərazi nümayəndəsi İsrafil Əliyev RİH başçısı Qəzənfər Ağayevə çatdırıb ki, bu adam köhnə cəbhəçidir, radikal müxalifət sıralarındadır, daha nələr, nələr... Nəticədə nə sorğuma cavab aldım, nə də tənqid etdiyim vəziyyət düzəldi...
*
Kənddə yas məclisində bir ağsaqqal "hacı” elektrikin fasilələrlə verilməsindən çox şikayətləndi və məndən xahiş etdi ki, bu barədə əlaqədar təşkilatlara, mətbuata yazım. Tez diktofonumu açaraq ona yaxınlaşdım ki, bir intervyu alım. O isə diktafonu görüb, nitqi tutuldu və üzümə tərs-tərs baxaraq, tələsik məndən uzaqlaşmağa cəhd etdi. Bu vəziyyəti görüb, yarı zarafat-yarı ciddi "pravokasion” bir cəhdlə nitqini açmağa çalışdım: - Ay Hacı, ağzını açıb danışmasan, sənin uşaqlarının saxta hərbi bilet almalarından, qohumlarının süni yollarla necə pensiyaya çıxmalarından yazacağam ha... Bunu eşidib, o, dərhal mütiyanə şəkildə buyurdu:
- Yaxşı, bayaq dediklərimi yaz, amma, adım olmasın ha... O gündən sonra bu "Hacı” yolda, məclisdə, bazarda ya başqa yerdə uzaqdan rastıma gəlsə də, qorxusundan mənə yaxın düşmür ki, düşmür...
*
Bir "Kərbəlayı” da var ki, kənddə poçt rəisidir. Boyu az qala iki metrə çatır. Bu zat uşaqlarını yalan olmasın, beşikdə ikən pensiyaya çıxarıb, guya xəstədilər, başdan xarabdılar. O, bir çoxlarına ünvanlı sosial yardımlar düzəldir, pulları da özü alır, "Ağabala”larla ( Masallı Rayon Sosial Təminat İdarəsinin ərazi inspektoru ilə) bölüşdürür. Bu "ali zat” da məni görəndə sifəti elə hala düşür ki, mən onun gözünə qırx il ölüb torpağa qarışan əzizləri kimi görünürəm.
*
Bir qohumum da var, müəllimdir. Əslində isə onda müəllimlikdən heç əsər-əlamət belə yoxdur: sinifdə jurnalı da şagirdlərə yazdırır. Oğlundan yol polisi böyük cərimə adı ilə rüşvət almışdı. İşə qarışıb onun hüquqlarını müdafiə missiyasını öz üzərimə götürdüm və hərəkətə keçdim. "Polis qağalar” bir çox dolayı variantlara əl atdılar, nəhayət, rayon təhsil şöbəsi vasitəsilə "onun quyruğunu basıb” öz xeyirlərinə izahat alandan sonra, mənə cavab yazdılar ki, şikayətçinin heç bir tələbi yoxdur.
*
Qodman kənd orta məktəbinin coğrafiya müəllimi Turab adlı bir şəxs (müsavatçıdır) rayondakı çayxanaların birində çığır-bağır salıb deyirdi ki, Politexnik İnstitutunu bitirən birisini gətirib bizə məktəb direktoru qoyublar və s... Ona yaxınlaşıb diktofonu açan kimi, elə bil yatmışdı, ayıldı, sözünü dəyişib həmin məktəb direktorunun şəninə bir təriflər deməyə başladı ki, gəl görəsən... O vaxt bu əhvalatı "Cənub xəbərləri” qəzetində lazımınca işıqlandırdım da...
*
Bir həkim dostum da var, səhiyyə, sağlamlıq barədə bəzən ondan məlumatlar alıram. Hərdən danışıb ürəyini boşaldıqdan sonra deyir: - Birdən bu dediklərimi yazıb eləyərsən, yaz, amma mənim adım olmasın ha...
*
Yaxın günlərin söhbətidir. Qonşumun oğlu valideynlərindən icazəsiz olaraq kənd toyuna gedir. Atasının deməyinə görə, oğlu toydan evə gec gəlir, görür həyətlərinin darvazası bağlıdır, dırmaşır hasara, oradan həyətə tullanır, yıxılıb başından xəsarət alır. Ata dərhal uşağını aparır xəstəxanaya. Üç gündən sonra iki polis gəlir evlərinə. Uşağın ata-anasına bir ağ kağıza qol çəkdirib həyətdən çıxanda ev sahibindən benzin pulu istəyirlər. Oğlanın atası cibindən 4 manat çıxarıb göstərir ki, bundan başqa pulu yoxdur. Bir manatının qırağı cırıq olduğundan polislər o 3 manatı alıb gedirlər. Qonşum bütün bunları mənə ürək ağrısı ilə danışır, gözlərindən yaş tökürdü. Mən də onun halına yanıb dedim ki, "narahat olma, yazaram!”.Bunu eşidən qonşumun üzü döndü, nə döndü... O qədər yalvarıb-yaxardı, and-aman etməyə başladı ki, gəl-görəsən: - Sən Allah, bunu yazma, polislər məni şərləyib atarlar zindana, xəstəyəm, böyrəklərim xarabdır, dözmərəm o yumruq-təpiyə, o nəmişliyə, ölərəm. Amma görəndə ki, mən də bu yazmağımda israrlıyam, başladı dil tökməyə ki, - "Yaxşı, yaz, amma sən mənim canım, mənim adım olmasın!”
*
Bildiyimiz kimi, bu günlərdə korrupsiya və rüşvətə qarşı xüsusi kompaniya aparılır. Bu səbəbdən ünvanlı sosial yardımla məşğul olan məmurların "kürkünə birə düşüb.” İndi mənimsəmənin yeni variantlarını hazırlayıblar: Sosial yardımı təyin edəndə 6 ayına şərik olmalarına razılaşıblar. Sosial mərkəzdə görürlər ki, vəziyyət bir az korlaşıb, ciblərində gəzdirdikləri plastik kartları ev-ev düşüb qaytarırlar. Şübhə yoxdur ki, yenə uduzan aşağı təbəqənin nümayəndələridir. Onlardan biri bu yaxınlarda mənə yaxınlaşıb ürək ağrılsıyla dərdini danışdı, "pensiya məmurlarının” yeni fırıldaqlarını bir-bir aşkarladı. Mən də axıradək ona qulaq asıb, cibimdən diktafonu çıxarmışdım ki, o "kişi” bir bozardı, bir hala düşdü ki, gəl-görəsən... Az qala yerindən sıçrayıb, bu sözlərlə məndən uzaqlaşdı: - Yazmağına yaz, amma mən ölüm, mənim adım olmasın!
Mətləb DADAŞİ,
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü
|
