 (oçerk)
Çəmə Tolışon qıləy yolə Merdi barədə tikəy məlümat doy pıdəm…
Həminə inson 5 sor bəna (2006-nə sorədə) çı rüşnə dınyoku şəən bıbu, çəy nom ve kəson dılədə (məxsüsən bəmıro!) boştə vırəş kardə...
Nomış Nəriman be, hamsiyon bəy Nəri, co kəson Nəri mamü əvotin. Bə dınyo 1928-nə sorədə Ostoro rəyoni Şüvi diko oməbe. Kəlxoz, Yolə Vətən daveə (1941-1945) vaxton çətinə jimon jiəbe. Ve vıronədə ko kardəşbe.
Nəri mamü məktəbədə cəmi haft sinif handəşbe. Əçey votənə, ve vaxton Xidavəndi-aləmi bəy qılə yod, hafizə istedod doəşbe ki, əv har kəsi mot ənəy. Nəri mamü handə xəbəon, kardə zərfəton, əzbər votə Tolışə şeeron, məqomədə vardə məsəlon bə qüşdoə kəson ləzət ədəy. Vəyənədə əçey kardə raxson qeyri-adibin. Ve-ve təsüf ki, əxtə istedod bəkəsi ıştə təhsilış dəvom karde zınənıbe, həmişə dıştə zəhməti – fəhlətinə xıyzonış oqatəbe...
Az Nəri mamü kardə sıbətonku hiç si nəbim. Əv bəmı əxtə şinbe ki, əy vindeədə jıqo əznim ki bəştə ən nezə odəmi rast oməm. Əv həğətən sıxani ustu iən soyb be. Har kəsi aybi əçey peştədə ne, bə dim əvoti. Əçey bəmı votə iqlə əhvoloti bə yod varde pidəme. Ponə əsri 70-nə soronədə Lankoni Xanbulan ovə amboədə ko kardə vaxti i nəfər ekskvator rüməkəs çoştə vaxti benübə hard seş piydə. Həminə odəm bədənədə ve yol, züdo, həmən xəyli davekor bedə. Hiç kəs tarsiko damə bedəni. Bədənədə xəyli zəif, nımız Nəri mamü çəy pio zikkə jəydə ki, "boy, bə nübə bımand!”. Həminə odəm bə dümo diə kardə və ım sıxani vıtəkəsiro nəvedə. Nəri mamü rə-rə bəna omedə və dame bedə ki, "Azim!”. Əv de rıki Nəri mamü ğəyşiko qatedə, bə həvo rost kardə və ijən xəbə səydə: ”Tı ladi ə sıxanon vote?”. Nəri mamüən həvoədə de tovi ijən bəy votdə: Bəle, az voteme!
Nəri mamü de tovi doə cəvob bə həminə odəmi əxtə xoş oməydə ki, əvi bə zəmin noydə, çəy dimi maç kardə və ə rüjnəku deəy nezə düst bedə.
Ha kərəm Nəri mamü bə yod vardeədə fik kardəm ki, həyf çəmə jəqo ğeyrətinə merdonku, deştə mədənyəti, mərdəti, bəştə xəlği mədənyəti anqıləti və zınəyon çəxtə bəmə - bə cıvonon qıləy numunə be... Hakənə bə dümot şedəm: Kıve isət çəmə ə Nəri mamün?!
2002-nə sorədə, hələm Nəri mamü səğ beədə, bəy itfom kardə şeyri iminə kərəm təqdim karde pidəme. Xıdo Nəri mamü rəhmət bıkə, rüfiş şo bıbo.
Nəri mamü
Ham sipiriş, ham şairiş,
Ham zirəkiş, ham dindoriş,
Nohəx sipi kardəni riş,-
Ğeyrətmandiş Nəri mamü!
Iştı har qəp xoşe, şine,
Çı kandülə sipiə şone,
Har sıxanı ve qıvone,-
Davlatmandiş, Nəri mamü!
Dılı yole, ıştən qədəş,
Çoko vardə tı ın otəş?!
Bənə bılbıl xəbə handəş,-
Lap xanəndəş Nəri mamü!
Hiç bəməku əskik nıbuş,
Bəştı qəpon bıdəmon qüş.
Sa sinədən jıqu bıbuş,
Şiniş,ğəndiş Nəri mamü!
Ğeyrətmandiş, Nəri mamü!
Heybət HƏBİBİ
|
