Ruslan ALMASZADƏ
Azerbaycanda artiq bir cox memurlarin hem de ciddi oliqarxlara cevrilmesi haqqinda kifayet qeder melumatlar vermisik.Hettda dunyaya meydan oxuyacaq milyarder memurlarimizin da oldugunu yazmisdiq.Bu defe ise diqqeti daha cox xirda memurlarin imkanlarina yoneldeceyik.
Apardigimiz arasdirmalar tesdiqleyir ki,xirda memurlarda (esasen nazirliklerde sobe mudri,bas telimatci ve s nezerde tutulur)kifayet qeder imkanlara malikdir ve onlarin imkanli biznes sahibine cevrilme yollari muxtelifdir.
Paket pullar ve dolanisiq...
Xirda memurlarin adi maasla dolanisiqlarinin mumkunsuzluyu melumdur ve bu da melumdur ki,hakimiyyet daireleri bunu nezere alarq onlara paket halinda ikinci emek haqqini da veririler.Tutalim,bir memurun emek haqqi 500 manatdirsa,1000 manata qederde paketde elave pul verilir. Bu gun 1500 manata normal dolanisiq ise mumkundur.
Isbaz memurlar....
Memurlar ucun diger dolanisiq yeri onlara yada bir nece defe isledikleri nazirlikde hansisa isi hell etmeye imkan verilmesidir.Tutalim, bir nefer Gomruk Kamitesinde isleyir.Ona imkan verilir ki, tutalim ayda bir ve ya iki masini gomrukden adi qiymetlerle kecirtsin.Gorulen bir isin deyerinde 5-10 min manat arasi elave gelir olur.
Tapsiriqli biznes...
Ele xirda memurlar varki,onlarin dolanisiq imkanlarinin yaxsilasdirilmasi ucun yuxaridan verilen tapsiriga esasen imkanli nazirlikler onlar elave gelir menbeleri yaradilir. Tutalim,kimse maqazin,kafe ve sisletmek ucun serait yaradilir.Isden kenarda yaradilan bu ''Xirda baliqlar''nece ''akula''olur?
Yuxarida sadaladiqlarimiz sadece olaraq memurlarin tam temin olunmus seraitde yasamalarina serait yaradir.Ama bu merheleden sonra ikinci merhele gelir ki, bunun neticesinde ''xirda baliqlar''''iri akulalara''cevrile bilir ve olarin serveti bezen 30-40 milyona bele catir.Bu nece bas verir? Apardigimiz arasdirmalar tesdiqleyir ki, xirda ve orta memurlarin da ciddi biznesleri var ve bu biznes imkanlarini oliqarxlarin vasitesi ile elde edirler.Bunun ucun uzaga getmeye ehtiyac yoxdur.Sadece tabe oldugun rehberliyin etibarini qazan ve sonra biznes teklifi ile muraciet et.Bu artiq ilkin addimlar atmaq ucun yeterlidir.Yeni ekser nazir-oliqarxin biznes islerini mehz tabelikde olan memurlar heyata kecirirler.
Son illerde xirda ve orta sahibkarlar biznes sahesinde yeterli qeder hiylegerlesibler.Dunene qeder elde etdikleri servet esasen ticaret -iase obyektlerinin alinmasina,fermer teserrufatlarinin yaradilmasina hesir edirdilerse,indi fealiyyet mekanini deyisibler.Cox maraqlidir ki,son iller erzinde mehz xirda ve orta seviyyeli memurlar esasen Soc ide,Antaliya da,Istanbulda da diqqeti celb etmeyen mulkler almaqdadir.
Bunun ucun o qederde ciddi arasdirma aparmaga ehtiyac yoxdur. Sadece olaraq Yesuntuki, Soci kimi turist bolgelerinde bi nece il erzinde tikilen, alinan obyektlerin esl sahiblerini mueyyenkesdirmek kifayetdir. Bir sozle iri memurlar ne qeder iri pullarla oynayirsa, xirda memurlar da bir o qeder iri pullarla oynamaga heves gosterir. Belece, ''karusel'' oyunu davam edir.
