Son günlər ərzində baş verən etiraz və iğtişaşlara görə "Amnesty International"ın bazar ertəsi dərc etdiyi bəyanatda təşkilat Avropa Şurasını Azərbaycanda "insan haqlarını müdafiə etməyə" çağırış edib.
"Azərbaycanın öhdəliklərini yerinə yetirməsini monitorinq edən AŞPA həmməruzəçiləri Pedro Agramunt və Joseph Debono Grech cənab Christoph Strasserin siyasi məhbuslar haqqında hesabatının əleyhinə çıxış ediblər və deyiblər ki, siyasi məhbuslar problemi ilə özləri məşğul olacaqlar. [Beləliklə] onlar şənbə günü etiraz aksiyasında iştirak edib həbs olunanlar və ya cərimələnənlərin cəzalarının ləğv olunması üçün müdaxilə etməlidirlər", Amnesty Internationalın Avropa və Orta Asiya üzrə direktoru John Dalhuisen deyib.
Lakin "Kürü diplomatiyası" və "Azərbaycanı monitorinq etmək, və ya Pedro Agramunt niyə istefa verməlidir" kimi hesabatları nəşr edən, "Avropa Sabitliyi Təşəbbüsü" adlanan təşkilatının direktoru Gerald Knaus "BBC Azərbaycanca"ya müsahibəsində bu həmməruzəçilərin hesabatının "olduqca riyakar bir sənəd" olmasından, Avropa Şurasının Christoph Strasserin hesabatını rədd etməsi haqqında qərarından məyus olduğundan və bu qurumun nüfuzunu itirməsindən danışıb.
AŞPA-da siyasi məhbuslar və monitorinq hesabatları üzrə keçirilən səsvermənin nəticəsi haqqında nə düşünürsünüz?
Bu, AŞPA-nın nüfuzuna və Azərbaycan demokratiyasına böyük bir zərbədir. Həqiqətən biabırçıdır ki, Assambleyanın təyin etdiyi məruzəçinin işinə mane yaradılıb, onu ölkəyə dəvət etməyiblər, viza verməyiblər, işini xaricdən görməli olub, və buna görə onun özünü tənqid ediblər. Məni pərt etdi.
"Pedro Agramunt niyə istefa verməlidir" adlı hesabatınızda nəyə görə məhz Agramuntu hədəfə aldınız?
Problem ondadır ki, Assambleyada Azərbaycan hökümətinin bir çox apologeti var, o isə ən görkəmlilərindəndir. 2009-cu ildə prezident müddətinin ləğv olunması haqqında keçirilən referendumda Agramunt orada idi, dəstəkləyirdi. 2010-cu ildə keçirilən seçkilərdə Agramunt orada idi, demişdi ki seçkilər yaxşı keçib. Onun hesabatı isə olduqca riyakar bir sənəddir. Hesabatın əvvəlində etiraf edilir ki, irəliləyişlər olub, lakin 40-səhifəlik hesabatda bunun cəmi üç nümunəsi var. Hesabat reallığı göstərməlidir, göstərməlidir ki, vəziyyət pisləşir. Məsələ ondadır ki, (AŞPA-da) səsvermə hüquqlarının yasaqlanmasından qaçınmaq üçün, hesabat yumşaq şəkildə yazılıb.
Sizin hesabatınız Agramuntun istefa verməsinə çağırış edir. AŞPA-dakı nəticədən sonra siz bunun real olduğunu düşünürsünüzmü?
Təəssüf ki, yox. Azərbaycan üçün bu, 2005-ci ildə başlayan işin qalibiyyətli nəticəsidir. Bu illər ərzində susmayan yeganə insan Strasser idi, ona da icazə vermədilər ki, mandatını yerinə yetirsin.
Amma səsvermədən sonra mən cənab Strasserlə danışdım. Ondan soruşanda ki, siyasi məhbuslar termininin tərifi haqqında səsvermədən sonra Azərbaycana viza almağa cəhd edibmi, o dedi ki, Azərbaycana getməmək qərarına gəlmişdi. Bəs onda Azərbaycanda olmamadığına görə Strasser özü də məsuliyyət daşımırmı?
Yox, məsuliyyət daşımır. Onu 2009-cu ildə təyin ediblər. Dəvətnamə gözlədi, almadı. Bir neçə dəfə viza üçün müraciət etdi, vermədilər. 2012-ci ildə ona gəlməyə imkan verdilər, amma yalnız siyasi məhbuslar termininin tərifini müzakirə etmək üçün.
Onu da əlavə edim ki, hesabata Strasserin ölkəyə buraxılmamasının pozuntu olması barədə bir cümlə əlavə etmək haqqında təklif olanda, Strasseri təyin edən komitə özü bu təklifi rədd etdi!
Nəyə görə Klikləyin oktyabr ayında baş verən səsvermə Strasser üçün müvəffəqiyyətli idi, yanvar iclasındakı isə yox?
Oktyabr - heyranedici bir nailiyyət idi. 2005-ci ildən etibarən Azərbaycan bütün səsvermələrdə qalib gəlib. Oktyabrda Strasserə 89 nəfər səs verdi, bu dəfə isə 79 - 10 nəfər səs verməyə gəlmədi. Eyni zamanda Azərbaycan tərəfdarlarını səfərbər edib, oktyabrda baş verənlərdən dərs götürdü. 18 Rusiya nümayəndəsi, 9 italyan, ispanların fəallığı rekord səviyyədə idi, türklərin hamısı orada idi.
Ümumiyyətlə bu, ən çox iştirak cəlb edən səsvermə idi. 224 nəfər iştirak edib. Azərbaycan nümayəndələri çox adamı inandıra bilib. Səsvermələr tarixinə baxsaq ikinci yerdə Rusiya (haqqındakı səsvermə) idi, 209 adam gəlmişdi. Ondan sonra isə Kosovo - 191 nəfər cəlb etmişdi.
Oktyabrda gördük ki, demokratlar nəyisə ciddiyə alanda, nəyəsə nail ola bilərlər. Amma bu səsvermə onu göstərdi ki, onlar Avropa Şurasının dəyərlərini qorumağa hazır deyillər. Artıq Avropa Şurasının mənəvi səlahiyyəti yoxdur.
Tərcümə Azadlıq Qəzetinindir
|