Səfərov Əvəz Nəbi zoə moəobə 16.07.1947-nə sori Masalli rayoni Bədəloni diədə. De ğızılə medali oroxniyəşe Bədəloni mionə məktəb. (1965) Azərboyconi (Boku) Devlət Universiteti filoloji fakultədə handəşe (1965-1970) 42 sor muəllim, məktəbi direktor ko kardəşe ıştə diədə. (1970-2012)
Vunderkind (fovqəladə istedadinə hırdən) səviyyədə zınəş bıə tələbə-şair Əvəz Nəbi bəştə sinnə həmron barizə nimunə bıə: tələbə elmiə cəmiyyətonədə, auditoriyonədə duston-həmron, peşo məktəbədə muəllim-şoqird-koəkon arədə səçınə cıvon bıə.
De bədiiə ofəyəvonəti dastko bıə hırdənə vaxtonku. Həyıf ki, ve əsəronış qin bıə, oqətəş ni. Yolə səbəb əv bıə ki, muəllif bəştə nıvıştəyon ve tələbin bıə. Sənətədə komil be-be navnə nıvıştəyon bəy çoçin çiyən: dırniyəşe, sutəşe, şodəşe. Çəy tələbə həmro, sənət həmro azən bəy həftoği bardedəm ki, Əvəz Nəbi dorozə soron bəməo handə şeoron, qəzet, jurnal, almanaxonədə dərc bıə əsəron ve marağın, təsirin, mənənin bıə.
Yoddəme, tələbə vaxtonədə “Azərbaycan” jurnaliədə çəy şeiron dərc bıəbin, Nəve mənot qonorar səşe, də puli bo tələbə həmrono şo-şortmə doşe. Həddo bə ziyodə səxovətin bıə Əvəz Nəbi hələən də xosyəti mandə.
Dıqlə kitobış çapo beşə: Xəyyomi “Rubaiyon” (B-2006) ijən de həmron, şoqirdon tələbi “Haralardasan” ( B-2014)
Oxonə kitobi yolə poə bə tolışi nıvıştəbə şeironin. “Kon tərəfonədəş?” nomış noə bəy, yəni “Koncoş?”. Tolışiədə nıvıştəyon “Şəvnışt” (2006-2008) qəzetədə, interneti tolışə saytonədə dərc bıə, handəmone. Dıl okardə ın şeiron deştə sənətkoəti nəzəri cəlb kardedə. Əsri sıftəku jıqo radionədə, videonədə, muəllifi ıştən ifoədə, de şairi ıştən sədo pevılo bıə vətəpiəti barizə nımunə-qıləy şeir dılon fəth kardedə:
Bandon sədə avə çən,
Xoliçə sinə Vətən,
Çe pıəm- moəm Vətən,
Çe zoəm-kinəm Vətən.
Çiçon kəşə ıştı sə,
Əştəkəs botı xan-bəy,
Iştə həxi çimi-çəy
Dasdə peçinə Vətən.
Devron əsire bə pul,
Qordınedə dəmə qul.
Xəlği Vətən sığ, anqul,
Çımı reçinə Vətən,
Con Vətən, şinə Vətən!..
(“Vətən”, ş.77)
Şairi ruhi aləm, mənəviə simo zıney bedə dəçəy bəştə ənkə, piə-moə, bıvə-hovə, bə nezə odəmon, duston-həmron peğandə bıə şeiron. Bın temə həsr bıə şeironədə muəllif soyəy, səmimiye... Çə nıvıştəyonədə qıləy bıə “Şinə bo” bəştə cıvonə bıvə, kamə sinnədə çe dınyo şə doxtor Rəfaili həsr kardə bıə. Şeiri be ğıbo hande bedəni:
Çoko izhor bıkəm, bə zıvon biəm?
Demı bə ğəb bəşe ın dard, şinə bo.
Çanə rənc bıkəşım, tov-təvon biəm?
Çı doroz bəkəşe ın dard, şinə bo.
Iştı moəobərui zinə dəvarde,
Əmo şonzə sore kəmon xo karde.
Mıni kəynə bardəş, yodo bekarde?
Peqətə arədə ə pard, şinə bo.
Çan sore colinəm, dərejə imon,
Pıə-moə dı çəş, ğeyrətinə son.
Conım bətı ğıbon, çımı coni con.
Tı şiş ğəm zumandbe, ranq zard, şinə bo.
In kə, ın so betı qıybəkule, boy,
Nom kəşeku zıvonım bulule, boy,
Oxnə dase, oxnə dovnə, kule, boy,
Çəşbə roon şo kə, oqard, şinə bo.
(“Şinə bo”, s. 61)
Kosibəti, nıbeyəti, kəsodəti, tənhoəti ... hejo de dınyo şairon həmro bıə. M. Fuzuli ıştə əhvoli jıqo ifodə kardedə:
Dust bipərva, fələk, birəhm, dövran bisükun.
Dərd çox, həmdərd yox, düşmən qəvi, tale zəbun...
Əvəz Nəbiən ıştə beməsrəfə jimoni jıqo edaştedə bəştə bakandon:
Soron, manqon pəre-pəre dəvardən,
Çı hay-haye, ovon boçi daspoçən?
De ah-vayi, de sındı- su,
I ğıç nuni bim pusti- lu.
Luzım si nıvinde, tanım tojə-nu.
Fikfam, zikvu, ğussə… be vələ-vələ
Da sə hırdə po xeyzoni şələ.
Hələ şıkırındəm, hələ zu jedəm,
Çı konco omedəm, oxo bəy şedəm?
Daspoçəm, daspoşəm, daspoçəm…
( “Daspoçəm”, s. 90)
Allahverdi Bayrami
21.01.2015