8 iyul 2013-minə sorədə az İroni Taleş (Həştpər) şəhrədə çı İroni "Tolış” jurnali sərredaktori kədə mehmon bim ki, çımikuyən istifodə kardıme. Dı kəs, dı bıyə dessə şəvi nimə nıştimon, Şəhram Azmudə çımıku, azən Şəhram Azmudəku mısahibə peqətmone. Az, qəzeti 2 manqbe dərc kay zınedənıbim, bə qornə mısahibə bə handəkəson nəzə ısət rosnedəm.
- Çəmə ımrujnə mısahib çı İroni "Tolış” jurnali sərredaktor Şəhram Azmudəye. Şəhram məllim, əmə şımə mehmonimon, hisob bıkəmon ki, şımə çəmə qəzeti mehmonişon, əmə ıştənı ıştə kədə zınedəmon, xəş oməşon bə "Tolışon Sədo” qəzet. Şımə ıştə jurnali həxədə tikəy məlumat bıdən ki, bıdə Azərbaycani tolışonən bı barədə məlumatşon bıbu.
- Əvvəla əve ki, bə Azərbaycanada jiyə tolışə bıyon, hovon ıştə səlomi rosnedəm. Əy votem pidəme ki, tı iyo mehmon niş, tı ıştə çə kəyku (Azərbaycani nəzədə qətedə. red) oməş bəştə bı kə. Tolışon dıqlə devlətədə jiydən, həm İron şımə kəye, həmən Azərbaycan çəmə kəye. Xəş oməş bəştə bı kə.
- Ve sağbən.
- Çəmə "Tolış” jurnali iminə numrə əmə 9 sor çimi bə navmon dərcmon ka, 6 sor nim jurnal manqadə i kərə beşe, peşo İroni hukumət çəmə jurnalış dəbastşe, 30 manq 15 ruj davardedə çə tarixiku, ısət şık bə Xıdo çəmə juurrnal tojədən beşedə. Əmə bəvədə xəyli təloşmon dəvonimone, çəmə şəhri odamonən bə hukməti ovardşoon kay ki, ın jurnaladə bə devləti əleyh hiççi ni, jurnal əncəx tolışi barədə, çəy mədəniyyəti barədə, çəy tarixi barədə nıvıştedə, 30 manq 15 ruj dəvarde, bəmə votşone ki, bışən ıştə jurnalli dərckən, şık bə Xıdo ısət əmə ijənən "Tolış” jurnali dərc kardedəmon. 18 ruj çimi bə nav çəmə jurnali peş dəbaste iminnə numrə dərc bə, 10-12 ruji bə peştən, İnşallah ki, omə numrəən dərc bəbe.
- İnşallah. Şahram məllim Azərbaycanada jıqo qıləy qəp heste: Lankonədə tolış be hostone, Masaluədə tolış be çətine. İronədə çooknəye, tolış be hostone, ya çətine?
- Xub, (çok. red) həm hostone, həm çətine. Hostone bə qornə ki, hukumət boəməro xəyli şəraitış okardəşe, əqəm pidə tolışi zıvonədə qəzet, jurnal, kitob dərckəş, hukumətən bəy icozə bədo, muşkilişbedəni. Bı çimi qornəye ki, İroni tolışon 4-5 qılə qəzet, jurnalşon heste, duze, çəvon veyni ixtisasən çı tolışi jimoni həxədə nin, əncəx ijənən çəvonən tolışə ənıvıştonşon heste, çəmə zıvonədə nıvıştedən. Çətinış ıme ki, bəmənən hukumətiku maliyyə dastək kam bedə, əncəx kaman bıbu – bedə. İjənən votedəm: ki ki ıştə tarixi, fərhənqi (mədəniyyyəti. red) həxədə kitob, qəzet vadoy pidəşe – hiç çətinətiş bedəni.
- İronədə Tolışə məhol yole, şıməku ədəbi zıvon çoknə peqəte bedə, kon şəhri zıvone İroni tolışon ədəbi zıvon?
- Çəmə kitobonədə, jurnalonədə ki, bə tolışi nıvıştedən, hələm ədəbi zıvon ni, az, Şahram Azmudə ki, bə tolışi zıvonədə nıvıştedəm, ıştə Asalemi ləhcədə bənıvıştem, Fərəməzi Məsrur, Xıdo əy rəhmətkə, Masalijbe, əv Masali ləhcədə ənıvışti, Armin Fərdi ki, Fumənıje, əv Fuməni ləhcədə nıvıştedə, məsələn, Ostoroədə şer nıvıştə tolış şeri ıştə Ostoro ləhcədə bənıvışte. Çəmə ədəbi zıvonmon ni, ım xəyli hiçe, əmənən pidəmone ki, tolışon, Ostoroku, Masaliku, Ambaraniku, Həştpəriku, Şanderməno, Masuləku, ə tərəfonku ki, tolışə məholonin, tolışə şəhəronin, har məntəğəku 1kəs, 2 kəs, 3 kəs ruşinfikon qırdə bıbəmon, ın məsələ bə myon bekəmon ki, ədəbi zıvoni məsələ həlkəmon, ın məsələ çəmə dardinə məsələye.
- İnşallah ki, şımə bıımi muvəffəq bəbeşon. Qıləy sıxanan bıparsom: Şımə jurnali riz çoknəye: Dini mövzuye, Tarixi mövzuye, ya sərbəstə mövzuye?
- Çəmə jurnalada əsas mövzu tolışe. Har çi nıvıştəmon bə tolışi ayde: bə tolışi tarixi, bə tolışi təcənnumi, bə tolışi ədəbiyat, bə tolışi coğrafiya, fərhənq, şer, musqi, har çi ki, bə Tolışi aide – çəy çəmə jurnalada vırəş heste. De hukuməti koymon ni, hukuməti jurnalış heste, vəy hukuməti həxədə nıvıştedən. Dini həxədən ki, nıvışteyədə, ə çi bənıvıştemon ki, əv bə tolışi ayd bıbu, ın tərəf sınniye, ə tərəf şiəye, bı jıqo koon vırə doydənimon. Çəmə jurnal sırf bə tolışi ayde.
- 2 sorr nim çimi bə nav şımənşon həbsşon kardəşonbe, əmənən Azərbaycanədə ve mutəsir bemon ki, İroni "Tolış” jurnali sərredaktorşon qətə, çəmə Azərbaycani tolışon mənəvi dastəkon hison kay, ya ne?
- Əvvəla az ımi bıvotom ki, həmmə tolışonku dastəkım his kame, həm Azərbaycani tolışonku, həmən İroni tolışonku. Əncəx ımən hestbe ki, i dəstə bə hukməti ovardşon kay ki, Şahram Azmuda bə devləti əleyhış hiççiş kardəş ni, hiç xətoko ni, i dastən bəçımı xıyzoni koməkətişon kay. Bı baradə bə həmə tolışon təşəkku kardedəm. Kali tolışonən tarsəyn ki, Şahramşon qətə, əməniən bəqəten, əncəx əvon sərəsedənıbin ki, Şahram çiçiş kardəşe ki? Şahram adi jurnaliste, əncəx ıştə miləti həxədə nıvıştəşe.
- Şahram məllim, zınedəşon ki, 1 sorisə veye ki, çəmə milləti patrotə zoə, tolışi ruşinfikə alim, çı "Tolışi Sədo” qəzeti sərredaktor Hilal Məmmədov zindonədəy, əçəy madonədəyən qıləy əve ki, əv de İroni kəşfiyatəkə Əli Əbdoli əməkdaşatiş kardəşe, bı barədə şımə fik boəməro ve ğıymətine.
- D-r Hilal Məmmədovi qəte xəbə bəmə rəseyədə ve pərişon bimon, bı barədə çiç vote bənem? Əli Əbdoli qıləy kosibə alime, əv əncəx deştə elmiyə koon məşğule, hiç İroni hukumətən dyəy bə ro şedəni, bə vaxti Novruzəli məllimiyən jıqoşon qəte, de iqlə Elman Quliyevi vote dıqlə alimi qəte bə sə dəşe bedəni. Çəmə umumon heste ki, çı Azərbaycani yolon bı koədə çı Hilal məllimi beqıno be zınedən, bı qornəən bə çaşimon ki, bı nezonədə d-r Hilal Məmmədov ozodyətiədə bəbe.
- Bə çəmə tolışon şımə orzu?
- Çı orzu kay bəbe ki? İqlə orzum heste: ıştə tolışəti nığo bıdən, Xıdo ıştən şımə peştədə bıbu, İnşallah.
Rafiq Cəlilov
Həştpər 08 iyul 2013-minə sor
"Tolışon Sədo" N: 54 23 avqust 2013-cü il