Çəmə divoj Mənəf telefonist-rabitəvonbe. Çok qıləy merdbe. Nom bekardəşbe həm ıştə sənətədə, həmən həmroətiədə. İ rujədə sa odəmi bəy koy eəqıni, bə hiçki "net” nəvoti. Dədə- bobonış Kəlhardonədəbe.
Çımiən xos qıləy tarıxış hestbe. Çand nəsıl bənav bə band bə biqo şə bobonış tov varde zınəşonni bə vəşyəti, okardəşone ərəbəo kəl, obıriyəşone, patəşone - hardəşone. Bə zu omə bəpeştə, ıştən dəşən bə qiv, vardəşone ərəbə bə di.
Bəli, həminə nəslo bıə Mənəfən hejo bənə kəli coninbe, andominbe. Bə doy dast əğandi, meylış bəbe, bıno peəvati. Dəy dastqəte çətinbe. Dust-oşnə dəy dastkəteku əviti. Əy nıznəkəs bəy dast bədəy, sutım-sutımış i ruj əşiy. Xəto əbi, i kəs bəçəy dast dəşi, çəy kıştıku əqəti rost əkəy bə osmon, lınqonış həvoədə peəvaşti...
Əncəx həyıf ki, həminə Mənəf esə lef-boloşnədəy, conkənış kardedə. Ov-avlodonış qırdə bıən bəçəy sə: həmroş nıştə çəy yonqo i tərəfədə, diyənonış ekardə, astəqulon eparzedən benəvo çəşonədə qılə-qılə. Zoon, kinon bə dədə har pıççə, har nıx-nıxi sədo doydən. Doxtorən har da- ponzə dəyğədə dast noydə bə Mənəfi nəbzi, çəşon vi kardedəde, quş doydə: bunum nəbzış çıcur jəydə? Termometri kəşəbıno bekırindəbe, diyə kardedə, sə oşandə, ekuyedə, yəni civə bəyji vardedə, sənibəton noydə noxəşi kəşəbınədə. Çəyo darzani peqətedə de nozi de dəmoni pur kardedə, lıskəy bəyji ru kardedə, çəyo de nubə qa bı kəşi, qa bə kəşi, qa bı toni, qaən bə toni darzan jəydə. Kəyxıvandon, conkənışkardəkəsi holiku holi beyo bə yəndı çəşon diyə kardedən: Doxtori bəvon, diyəni de intizori bə çəşə nəvo bin...
Çı çəş-bəvneku xəyli dəvarde... Mənəfi epuşə çəşon lıvedə nıbe. Sinəş bənə dəhorə sıği hışkbe: Çəy nəfəs səy- nısəy təyin karde bedə nıbe. Əmma bə həmməy əyon bəbe ki, merd çı dasto şedə...Hətta sipriş Əhmədi dı-se cıvonış vanq karde ıştə paliyo, de pıç-pıçi vığandışe əvon bə Tıbəso bo ğəb kande. Eli ğaydə jıqoyəni: mardə bəpe rə dəro bıkəy bəçəy axırəti kəy...
İberdəmə doxtori bə təşviş dəşe cəlbış karde odəmon nəzə: doxtori vinde ki, Mənəfi dasti anqışton lıvedən, məvuji çiçisə qəteş pidə. Doxtori rəyrə dast ğandışe, qəteşe çı Mənəfi rostə dast bəştə dasti dılə. Mənəfiən eqətışe doxtori dast, bakam əşteş piyəy. Mənəfi çəpə dastən çəy zoə qəte, əvışon rost karde- nışandışone de sati. Mənəfi çəşonış okarde qədəli, çıç isə vote piyəşe, vote nıznəşe...
Xun ru be Mənəfi qəviku de şırrə bəsə lef-boloşnə, sipiyə yonqo oqarde bə sıə şilə, jıqo bızın kələşon obırıye, xuni eqəte ətrof. Kəy xeyzon qıniye bəyəndı, hay qıləy sıxan votışe, qəvə-quvə emande. Əncəx dast-poçə bin, Mənəfi yonqo dəqış kardəbe, tatov vardəbe, Mənəfi qəv-quş, çəş-dim şırtəbe. Çəşon erəxəyn bə doxtori, yəni Mənəf həni orəxəy? Əmma doxtori iqlə sıxan votışe, beşe şe bəştə kə:
-Mənəf rəxe!
Həqeqətən, saati bə çəton Mənəfi vəziyət sof çokbe. Merdi bino kardışe qəp jəy, xorək harde.
Dı-se ruj bəçəton Mənəf əşte bə səpo binoş noy bo nəve. Əncəx həmməysə çoçin əçəy kardə qəponbin:
-Çımı çəşon epuşeədə hələ ağıl- huş sədəmbe. Bəvədə az çı dınyo kəybədə bim. Axırəti kəybəvoni ( dərvoni) vindəşe mı, təcub kardışe, vote:
-Tı iyo çiç kardedəş? Hələ boştı marde vey mandə, oqard bə dumu.
Votim:
-Iştənbəsə omənim, mıni iyo bıvard heste.
Dərvon de rıki jəşe zikkə bə çımı sə:
-Səhv eqıniyəş. Tı Mənəfi nubə hələ rəsəni, bışi, Səlyoni zu-zırno bıjən Mənəf oməniye iyo! Piyəme damə bıbum. Dərvoni ənəxəbədə jəşe silli çımı qəvisə. Dik pelarzəym, xun rube çımı qəviku bənə ovəyzi... Şımə bəy şoydiyon...
Bəştə omə bəpeştə Mənəfi sıftənə parsış ımbe cəmatiku:
-Xəbə-xubə bıstənən, kiye ın Səlyoni zu-zırno bıjən Mənəf?
Umutışone:
-Hestebən jıqo odəm, bı rujonədə şə çı dınyo.
Çı həx-hisobi bıə bəçəton Mənəf vist sorən jiyəy. İnən bənə kəli bəsə har koysə vite, ko kardışe bənə əjdəho, jiyəy de xəşəconi!
Şık bə Xıdo yoliyəti!
Camal LƏLƏZOƏ, "Tolışon Sədo” nöm 10 (22), 24 mart 2012-ci il
|