Голос Талыша


Известные события, произошедшие с моей семьей за последние годы, всколыхнули нашу жизнь до основания.

Axtarış

Tolışi xəbon

Xıdo rəhmətkə Əli Rzayevi... 
Fərzəndon 
Bastari musibət (aktual hukayət) 
Bə çəmə alimə zoon afərin bıbu 
Aydın müəllimi de şair Xilqəti musahibə 
Çı mardə odəmi nomi bə jurnali redaksiyə heyət çokonə dənəmon? 
Tolışi mətbuat tarixədə tojə cən - "Aləm" jurnal çapo beşə 
Xatirə ruşnədə dili söhbət (6) 
Xatirə ruşnədə dili söhbət (5) 
Xatirə ruşnədə dili söhbət (4) 
Xatirə ruşnədə dili söhbət (3) 
"KUL" sıxani mənon 
Xatirə ruşnədə dıli sohbət (2) 
Xatirə ruşnədə dıli sohbət 
“Honi çəşmə"ro vəsə 
ÇE? ÇI? 
Əv kiye? 
Şahmirzə Tolışəxun - 60 
Tolışi talantə şair Şamirzə TOLIŞƏXUN (10.07.1955 - 18.11.2014) 
Tolışi talantə şair Şamirzə TOLIŞƏXUN (10.07.1955 - 18.11.2014) 
Baləddin VEŞO şeronədə pencli janr 
De şair Baləddin VEŞO müsahibə 

Top

Talış xalqı Azərbaycanda yarımkölə şəraitində yaşayır
Новрузали Мамедов
Марьям МАММАДОВА. Трагедия одной семьи. 2013
ГИЛАЛ МАМЕДОВ на свабоде!
Talış dilinin hazırkı durumu ilə bağlı Azərbaycan Talışların İctimai Şurasının MÖVQE SƏNƏDİ

Statistika

Tolışi xəbon

Главная » 2015 » Февраль » 28 » Bastari musibət, ya Mirzəconi kardə ğələt
21:19
Bastari musibət, ya Mirzəconi kardə ğələt


(hukoyə)

 

(Avesta kitobədə sıpə muqəddəsə həyvon hisob bedə. Çumçıko, əv deəroku çı mırdolə dışmenon ome xəbə doydə)

Mirzəconi jen Kinəxanım həni vərdışəjə bəbe. Əv ha ruj şanqonə hardə vaxti otasbi çəy: - “Divojon həmə kuçjon karde bə Boku, ğərəz bəmə. Tı bunim çanə behınə merdiş ki, nav həmə vırə səy, bə çəpə dənoy, sığı ekarde, tikəy divo noy, jəqoən oqəte. Əmənən mandəmon bı xərobədə bo zulm kəşe...” - əvoti. Mirzəconi xunən, hejo siyo əbi, hardəj çəy xırtəku enəvardi. Rıkin əbi, əpije qəvoməy bıvoto bə Kinəxanımi, ijənən ıştə rıki əhəy. Fik əkəy ki; “nələt, bə şəri-şəytoni! Jeni mınıj həni bə xırtə rosnə, intasi ım kəxabi kinə roste votedə. Cəmati veni çı beişığəti, beğazəti, beroəti, bekoəti dasto bezo ben, vitin, şen! Isə, bı yoli Zanqəvuədə cəmi-cumlətoni 32 qılə kə mandə, ya mandə ni? Jen rost votedə. Bəpe, əmənən ısətnico boştə səy qıləy çarə bıkəmon!” Mirzəcon ıştə dılədə xəyli nopeqət kardebəpeştə, bə Kinəxanımi vote: - “Kinəle, bətı sıxan doydəm ki, bo sori oxiro kəy bədutem, kuç bəkamon bə Boku.” Kinəxanımi bovəş nıkarde: - “Mirzə, bışi, ıştəni bınə bə ləğ! Zə, tı pulı heste, bo sori oxi kə bıkəy?” Mirzəconi ğəssəmış harde: - “Kinəle, ğəssəm hardəm bə Xəlləği – Aləmi! Bə çı hisob bedə, bıbu, ımsor ıştə kəy bəkardem. Mol-məlon, kaq-kijon həmə bəhvatem, ğarz bəkam, jıqo çiç bıbuən, bo sori oxiro kuç bəkamon! Vəssəlom, şuttəmom!” Kinəxanımi nıznəşe, çı Mirzəconi sıxanon vədə çiç bıvoto? Iştə qıyş noy kulisə, mot-moti erəxəy bəştə şuə...

Zanqəvu çı Tolışi Paoma məholi Huoma ğələ peştədə, de Aspapeştə bandi vəbəvə, Vazəru bə japədə, oməkəson heyron kardə, bə ve fusunkar təbiəti malik qıləy diye. Im di çokə mivə boğon, sardonə honion, bo kaşqıliro çokə məzonış heste. Vazəruən çəy lınqonku, şəv-ruj bə nır-nıre! Zanqəvu əhatə kardə vişonədə anbur, nil, şimşor, vızım, kekəv, kıv, bəlel, vən, tinığ, uləs.., həni kon nomədə do ni?

 

* * *

Zanqəvujon veni ıştə zəminon şıdoəşone, kali çokə zəminsoybonən ıştə vıron de Pozğoli dasti bə erjonə ğıymət həvatjone çı Bokuo omə, bə ərbobə odəmon. Hejo, çı 9 qılə xeyzoni bə 10 hektari nezi “Vızmə həmo” məzədə ıştə zəminon həvatjone bə Təzəxan nomədə qıləy bokuji. Həmonə məzə pensədə, qelləşə doy bınədə “Qelləşə honi” nomədə qurə ovış bə, qıləy honi heste. Im honi çı Zanqəvu bə Anburəvişə şə roy kənoye. Binayi-ğədimiku di cəmat, çəvon mol-mələ bı honiədə ov əhəyn. Təzəxani honi umjənə, əvronış həmə dənoy bə çəpə. Vəy maşinə ro ijən işığış doy okırne. İ sori dılədə vəy se qılə yolə təvlə, anbo, se qılən dıçaşmə kəj dute. Təzəxani ıyo qıləy yolə təsərufatış soxte ki, boy, tamşo bıkə... Xəyli pəs, bız, siyo mol, kaq-kijəş ekarde ıyo. Bo mol-mələ nığo doyro, çə tərəfono se qılə cohilə xeyzonış vardəbe. Əvonış hay bə dıçaşmə kanədə vırəbəvırə kardəje. Təzəxani çı molə təvlonku bə kəno, bə roy nezi, qıləyən qədə təvlə dutəje. Bəçəy kəmi de boftə maftili qıləy yətəğış onoə. Marağinə ko əve ki, Təzəxani se-ço qılə neçi vardəşe, dənoəje bə həmonə yətəğ. Neçion vəşi qəteədə, bino kardən zuze. Çı Təzəxani moləvononədə i kəs bə neçion xidmət kardedə. Neçion pemujən bəy. Əv rohət bə çəvon yətəğ dəşedə-beşedə. Həyvonon vəşi qəteədə bino kardən zuze! Çəvon zuze məsəcəxi, hay vədə latəki qujd noydə. Çəğınən, kulosi pur kardə de ovi bo neçionro. Divojon niyonkıle bəykujon xəbə sə ki, Təzəxan muəllimi ın neçionış boçiye? Əyən jıqoy cəvob doə; “neçion bo həvate nığo doydəmon. Ənə ıyo əvoni heve bəkardemon, çəğınən çıvrə soyb əvoni Bokuədə bə bıhoə ğıymət, bə məxsusi mıştərion bəhvate. Isə dəbe, Bokuədə imkoninə odəmon veni ıştə boğonədə neçi oqətdən”. Ə xonəxo ımjən ıştə qəvo beroxnə ki, ım vırə Bokuədə rəhbərə vəzifədə ko kardə, çı Mərkəz muəllimi vırəye. Təzəxan muəllimən çəy kon idarə kardəkəse.

Pozğoli kiye? Əv ıştən votdə ki; “az nımoj bıvot, rujə bıqətim”. Ha vırədə din-imoniku, həx-ədolətiku qəp jəydə... Isə boy, əmələdə təmom co odəme, ım Pozğoli! Çəy vəzifə Zanqəvuədə çı hukməti ğanunon İcro kardə məmor bıbuən, ıştə əsıl əməlonədə ısə boy, ım xonəxo bo zanqəvujon səy qıləy yolə bəloye!

* * *

Zanqəvujon ım kuç-a-kuç bı pensoroni bino be. Səbəbən əve ki, i muddət çımi bə nav çı zanqəvujon ve hurmət kardə, xotıjon piyə, çəvon Bokuədə jiyə divoj - Şərəfxan nomədə qıləy ğıryətinə kosoybi Vazəru kəno vırə səje, piyəje deştə şəxsi vəsaiti bo di cıvonon ko kardə vırə okə, “Vəyə Kə” bıduto. Hejo çoko, Şərəfxani de ve yolə həvəsi dute binoj karde, Pozğoli nomədə bəlo çəy pensəj qəte. Çı hukməti nomo, boştə çırkinə məqsədon sui-istifodə karde vərdışəjə bə ım məmori dıli Şərəfxaniku yolə məbləğədə rışvə səy etəp kardıje. Əv deştə “dastəkırtəğon” Şərəfxani səpe 2 – 3 kərə xəbə ğandə. İntasi, Şərəfxani bı koədə bə hiç kəsi rışvə doy fik nıbero, bə Pozğoli ğandə xəbonən əhəmiyyət doydəni. Pozğoli dastoj omə, dınyoədə ə bevəci mandəni ki, bə Şərəfxani kardə. Əv ıştə çırkinə niyəti bə vırə rosnero, bəştə rəhbəron məlumat doydə ki, Şərəfxani çokə pulış heste, çəy qıy eqətəmon, çanə lozime bıstənəmon bəyku. Zanqəvujon həmə zındən ki, çı Pozğoli peştədə çı məholi yolə vəzifəsoyb, “Koroğlu” ləğəbədə i kəs mandedə. Votdən ki, “Koroğlu”ən Bokuədə rəhbərə vəzifədə koəkə Mərkəz müəllimi odəme... Əve ki, bə “Koroğlu” peştpur bə Pozğoli nomədə ım noxələf bə i qılə çıvrəvıji imkon doydəni ki, ım puşi bə puşisə bınə. Bo çıvrəy bınəynə odəmon jəy xotı, əy ıştə ovo-alvodonku ibarət “Dastə” soxtəje. “Dastə” uzvon ıştə dastədə oqətero, bəvon hay qıləy çı hukməti qədə əklədış doə. Lozim bə vaxti əvoni omutdə, bo jəy lozim bə odəmon barədə nohəxə şər-şəbədon, betomon nıvıştə bə yolə vıron. Pozğoli nocinsəti bə vırə rəsə ki, əv ıştə “Dastə” omutdə, əvon; “Şərəfxan bə Zanqəvu omeədə de di cəmati davləti zıvonədə ne, de qıləy kanə, bə hiç vəci nomə, həni çı miyonə beşə co mardə zıvonədə qəp jəydə. Əv cəmati omutdə, çı ro bekardə, bəvon votdə, bışən ıştə həxon tələb bıkən...” – məzmunədə bə hukməti rəhbəron Şərəfxani həxədə dumoyəndı, de du-dıvu pur, xəyli “şikat” nıvıştedə. Çı jıqo behəyoə məmori dasto Şərəfxan bə dod-zinhor omedə.

Ğanunon ko nıkardə, rışvəxorə məmləkətədə Pozğoli çı Şərəfxani de zu-zılmi dutəyonən doydə rıjne...

Pozğoli de hukməti dasti bəçəy sə vardə musibətonku Şərəfxan bə dəhşət omedə. Fik kardə; “İlahi, co məholonədə ğəzəncım kardə, pidəme ısə çəy i poə ıştə doğma diədə boştə divojon çokə rujqari xarc bıkəm, hukməti məmoron bəmı komək karde əvəzi, pidəjone ki, çımı xuniən pespınon?!”

Şərəfxani moəmobə diədə bə çəy divojon sə, bəçəy ıştən sə vardə musibətonku əv bərkə stres dəvondə. Əv ənə ıştən fikri nəkəy, ənə zanqəvujon fikri əkəy! Əve, fikriku qonə dılə noxəşi pəydo kardə. Mıddəti dəvardə, Şərəfxan şedə bə Xıdo rəhmət!

Bə Şərəfxani sə vardə musibət bo co vıronədə jiyə kosoybə zanqəvujon pand pedə. Əvon fik kardən ki, bı məholədə bənə Şərəfxani ləyoğətinə odəmi, zırəkə merdi ko kardero imkonjon nıdoy, əvjon məhv karde, əmə ıyo çiç bənemon karde? Əve ki, əvonən ıştə diədə bo kosoybəti moyə noyro itotjon karde, okıryən bə kəno...

De hadisə Pozğoli bə zanqəvujon qıləy yolə tarixi xəyonətıj karde!

* * *

Çımi bə peşt, ənəho dənıvarde ki, Zanqəvu əhali veni binojon karde kuç bə Abşorani sığancə, xokinə məntəğon. Duze, çəvron təbiət bənə Zanqəvu təbiəti havzə vişon, təmizə həvo, şır-şırinə ruon, sardonə honionku ibarət nıbuən, vəğıno bekoəti, ğaz, işığ, roə problemon kam bedən.

Mirzəconi 10 – 15 sor əbi ki, diədəj qıləy ənhorə dımərtəbə kəj dutəbe. Sıxan ni, əy bo nıştero çı 8 çaşmədə cəmi 2 çaşməş tumo kardəbe. Çımi sakuə Kinəxanım hejo bəy ədəy; “bı zori ənhorı dute, hiç nıbu bəçəy betoni malə nıjənəy ki, odəmən di-divojiku xəcolət nıkəşo...”

Odəmi Xıdo heste, bəpe duzi bıvoti; Mirzəcon zırəkə merde. Dastoj ha ko omedə, çokə ustoye! Va-voş nıbə rujon Vazəru şəmonədə bo Boku zənginə kosoybon restaran, turistə komplekson, istirohətə binon dutedə, ıştə nuni ğəzənc kardə. Çokə təsərufatjən heste; 5-6 qılə siyo mol, 30-40 qılə pəs nığo doydə. Kəybəsəj bə 100 qılə nezi kaq-kijə heste. Xıdo bə Mirzəconi se qılə kinə bə bəpeşt, qıləyjən zoə baxş doə. Kinonış məktəbi yolə sinfonədə handedən, zoəş ısə boy, hələ bə məktəb şedəni. Rujqarış bevəc ni, Mirzəconi xeyzoni. Asudə vaxtonədə əv ıştə aspi - “Kurən”i palani noydə, penıştə, tojındə bə vişə, bo izım varde. Mirzəconi “Bastar” nomədə qıləy çokə sıpəjən heste. Əv çune şedə, “Bastar”ən eqındə bədu bəy. “Bastər”i 10 sorisə ve əmijış heste, amma zırəkə sıpəye. Əv dərıveədə, odəm çəy ğulə sədo de di bə sədə məsedə. Çəy tarsiku i qılə neçi, rıvos, şəğol bə di mol-mələ, pəson, kaq-kijon qıne zındəni. Zumandə sıpəye, canqədə di sıpon həmə bardə. Ə sori qıləy bərkə voədə çı hamsiyə Təği təvlə vədə qıləy pezəvənqə neçiş tosnəbe. Duze, ıştənən nimcon bəbe, intasi Mirzəconi bəvədə bəy xəyli mualicəş karde, çəğıno çok be.

 

* * *

Mirzəcan 3 sorbe kuçış kardəbe, Bokuədə bə “Binə səvxoz” nomədə məntəğə. Əy dosə ısə bəştə kə ğaz okırne zınəş nıbe.

Bəvədə ıştə mol-məlon, kaq-kijonış həmə həvate, xəyli bə ğarzən dəşe, oməy, kəy kumış de zılmi baste. Kinəxanımi vinde kəy kon nimədə mandedən, məcbur be, ıştə ğızılonjən doy bə Mirzəconi həvate. Də puli kəridor de qıləy çaşmə hozış karde, işığ okırnışe, kuçjon karde vəy. Mirzəcon qa sığə kəryerədə, qa çımi-çəy boğədə ko kardə, ıştə nunə puli de zu ğəzənc kardə. Maşallah, kinonıjən həni yol bən, şuəşın! Çəvon cer-cehizon çoknə bəste, zındəni...

Çı diyo kuç kardeədə, “Kurən”ış bə Təzəxani neçiyəvoni bə 3-4 qılə kaqi ğıymət həvatje. “Bastar”i xotış ve pidəbe! Çı diyo beşə ruji əvış asparde bəştə hamsiyə Təği. Ricoş karde ki, “Bastar”i nığo bıdə. Təği nodılən bıbu, bə qıy qətıje...

3-4 manq dəvardə, Təğiən deştə jen Vılənozi fıtvo kuçış karde, oməy bə Boku Ramana məntəğə. Çı Vılənozi hovə bı məntəğədə kirənışt mandəbe. Hamsiyə kuçədə, qıləyən kə bo Təği xeyzoni bə kirəjon qəte.

“Bastar”ən mande Zanqəvuədə besəyvon...

* * *

Bı nezono Zanqəvuədə Mirzəconi piyəjenə dayjen Səkinə nənə bə rəhmət şəbe. Mirzəconən oməbe bəçəy yas. Yasə məclisədə Zanqəvu jinkujəvıj Cəbrayıl cəmati dılədə bə Mirzəconi votışe: - “Mirzə boli, qıləy sıxan tıku xəbə bıstənom, bəştı kefi nıqıno; 3 -4 sore şəj bə Boku, i kərə soəx karde ki, “Bastar” konco mande?” Çı parsiku Mirzəconi zıvon şe bəçəy xırtə, purğıbo be, nıznəje cəvob doy... Məclisədə sakiti eqıne. Cəbrayıli dəvomış karde: - “Az ha ruj çı tırkə Təzəxani neçiyə ferma toniku dəvardəm, şedəm bo izımi, bə Anburə vişə. Təği kuç karde bə peşt, “Bastar”i hakənəy həmonə ferma çəpə kəno əvindim. Bə zuzə neçiyon qujd ədəyn, “Bastar” dərıvi çəpə betono, ə noinsofon bəy hiç nədəyn. Dı-se kərə bardıme, nunım doy bəy. Peşı “Bastar” gin be çəğıno, xəyli vaxtbe vindənıbim əy. Bı pəynoni ijən bə vişə şedəbim, bənem qıləy lodə-pıxərə sıpə emujə çı neçiyə ferma çəpə bınədə. Dərıvedəni, intasi hakənəy bənə neçi zuzedə. Fikım doy, bənem ə xonəxo sıpə zuze bə peştə, ıştənən bənə neçi “au...” kardıje, zuzəy. Çəğıno şe, bayro rəğəy astə şıdoje... Nez bem, mot mandim. Bənem, vay.., ım çəmə “Bastar”e ki, bı ruj eqınə?.. 3-4 sor çımi bə nav de ğulə sədo “ham, ham..,” kardə “Bastar” ısə bə çı ruje eqınə? Vəşiku nımardero, məcbur bə, bo qıləy astə-rəğə səyro “au...” kardə, zuzedə... Bənem, əv ənə behol bə ki, həni astən koşe zındənı. Holım xərob be, çaşonım pur be de arsi, deəro bem çəvrəku, şem bə vişə... Omeədən, ıştə vəm doy jəqo ki, çaşım nıvindo çı “Bastar”i dıldojnə musibəti...”

Yasə məclisədə qıləy sakiti eqne, jıqo bızın bə vəzəxə xıl sığ şıdoəbe. Ğərəz palatkə səpe voə voşi şıp-şıpi, hiçi məse bedənıbe. Çı tənıkədılə Zahidə bilə; “ox!... hu, hu, hu, ...” – de nır-nıri bəme, çı məclisi sukutış moləy. Cəmati veni çı “Bastar”i holiku ıştə çaşi arsjon ekarde... Səkinə nənə marde, lap çı yodo beşəbe!

Mirzəcon çaşi arsi ekarde-ekarde, çısk əşte, beşe, şe çı məcliso...

 

* * *

Bə Boku oqardeədə, roy dırozi Mirzəconi ıştə dim dəçkonəbe bə avtobusi pencə şişə. Zinəku jıqo, bə “Bastar”i sə omə musibəton çəy çaşi va bənə kinoə lenti dəvardəbin; çı yasə məcliso beşe, çı tifanqsoybə Mehmoni kəy şe, xəyli lovə-mınnəti bə peşt, deçəy votəy rozi be...

Əvon bı voşədə, oməyn “Vızmə həmo”ədə beşen bə Təzəxani dutə “Neçiyə ferma” həvardə. Deəroco, çı ferma parçini bınədə, voşiku ğıjə kardə “Bastar”jon vinde. Ferma nezi çı serə kuli bınədə niyo ben. Yətəği dılədə xəyli neçi çidəbe. Çı Cəbrayıli jə qəpon rosti-dıvu zınero, xəyli muşahidəjon karde. Tikəy dəvarde, neçiyon bino kardışone zuze. İ kəs dastədə dı qılə purə vedrə, oməy dəşe bə neçiyon yətəğ. Məvuji, vedron de qujdi purbin. Ə xonəxo qujdonış pay-baxş karde bə neçion. Çəy dastədə 2-3 qılə astə-rəğə, beşe çı yətəğo, bəletış jəy, vanq karde-karde oməy bədu “Bastar”i: - “Sırtığ, Sırtığ! Ula, ula! Ula, sənə də verim.” – votıje. “Bastar” tam-tami erəxəy bə odəmi, nızuzəy. Əv ijənən: - “Özün bil, Sırtığ! Ulamasan, sənə zəhər də vermərəm!” – votebəpeşt, oqarde, şe. “Bastar” vəşiku təmom çı zu qınyəbe. Həyvonən bıbu, əyən jiye pidəbe! Əve, ıştə sə qədə-qədə rostış karde, binoş karde zuze... Həmonə odəmi çoko çı “Bastar”i zuze məsəje, oqarde bə dumo. Astə-rəğon şıdoşe çəy vədə. “Bastar”i çəvonədə qıləy peqətje bə ğıç. Həyvoni heyj mandə nıbe ki, astə-rəğə bıxırtıno. Tikəy xırtınıje, həni zuş nıvışkəy, eqne çəy qəvo. Beholətiku ıştə çonəş noy bə zəmin...

Mirzəcon navədə, Mehmonən bədu bəy, nez ben bə “Bastar”i. Mirzəconi tovış nıvay, jəşe zikə: - “Bastar!.. Çımı Bastar..., çiç be bətı?” “Bastar”i Mirzəconi sədoş məsəy, pelarzəy. Iştə soybi sədoş dərhol zınəy. Səş rost karde, vindışe əv. Tımbış jəy, piəşe bəşto səpo, nıznəy əşte. Mirzəcon vaşte “Bastar”isə, əvış qəte bəştə vənqo. Eqətje ıştə sinəsə, dəmande bəme... Bəçəy səy dast dəsuye-dəsuye: - “Bastar”, ıştı bəbol mıni bıqəto! Ay “Bastar”a... Qınoko azim, az!..” – votışe.

Mirzəconi dılə çəpə bəvon tamşo kardə, həmonə odəmış sədo doy. Bəyku xəbəş səy: - “Sən niyə onu “Sırtığ” çağırırsan, bacıoğlu?” Əy vinde ki, çı odəmi çaşono ars emedə, vote: - “Onun adını bilmədiyimə görə, dayı. Bu itin yiyəsi, bunu atıb. Bu it əvvəllər də buralara gəlirdi. Ona da ət verirdim. Zarafat edib, mırt üçün deyirdim ki, canavar kimi ula, ulamırdı. Gördüm ki, ulamır, mən də ona heç nə vermədim. O da, 2-3 gün buralarda hərləndi-fırlandı, gördü ki, heç nə vermirəm, çıxıb getdi. O vaxt bu it pələng kimi idi. Xeyli müddət keçəndən sonra bu çox sınıxmış bir halda buralarda peyda oldu. Mən yenə ona deyirdim ki, canavar kimi ulasın, ət verim, ulamadı. Çox tərs itdir! Günlərlə çəpərimizin dibində ac-yalavac qaldı, amma ulamadı ki, ulamadı! 5-6 gün bundan qabaq, tövlədə idim, qulaqlarıma qəribə bir ulaşma səsi gəldi. Bu səs bizim canavarlarımızın səsinə oxşamırdı. Çıxdım bayıra, gördüm ki, aha.., ulayan budur. O heysiz-halsız başını aşağı salıb, yazıq-yazıq ulayırdı. Mən də, o gündən buna “Sırtığ” adını verdim. Ulayan kimi daha ət yox, canavarlarımızın qabağında artıq qalan sür-sümükləri ona verirəm. Heç onu da yemir. Deyəsən, ölmək istəyir...”

Mirzəcon çı “surtuk”ə odəmi “Bastar”i həxədə ın exrocə qəpon məse bə peştə, ıştən bəştə nifrətış karde. Erəxəy bəy, i qılə ımış vote: - “ Ay beinsof, odəmən de Xıdo həyvoni ənə ədovəti bəka? Tu bəştı dimi!..” Əv sənırəsəy, əve xəbəş səy: - “Nə deyirsən, başa düşmədim.” Mirzəconi həni bəy hiçiş nıvote.

Enəməy, “Bastar”ış peqəte bə vənqo, pıye bədu Anburə vişə tərəfi. Mehmonən eqne bədu bəy. Bə Anburə vişə nırəsə, jiroy “Çolə ğəv” nomədə ğədimə ğəvıston heste. Mirzəcon əncəron hast-haste eşe bə hçəmonə ğəvıston. Mande qıləy çimənqoədə, çı sıği toniku. “Bastar”ış ijənən eqətje ıştə dılisə, həyvonən dəmande çəy dimi lışte. Mirzəcon purğıbo be, qədə-qədə əvış noy bə zəmin. Çaşon arsi ekarde-ekarde, bə Mehmoni votışe: - “Zə, Mehmon, az peş bəbem çı rəği bə dim, çəğın tı bıjəniş.

Mirzəcon bə rəği nimə nırəsə, “ham, ham...”- çı “Bastar”i dərıvə ğulə sədo oməy bəçə quş... Dı-se qəmış noy, piyəje oqardo çəy tono, bı məğomədə çı Mehmoni qullə obəy, çəy sədo pay-baxş be, dəvatje bə kulli-məholi...

 

* * *

Avtobus həni bə Boku rəsdəbe. Mirzəconi ha əpije, “Bastar”i hiç nıbu, i dəğə ıştə yodo bekə, qullə sədo əvoy, çəy quşon hıl əkəy!

Iştə xəyolədə ve nopeqətış karde, bə sə dəşe ki, bəçəy sə omə ənə musibəton qınoko, hejo əv ıştəne! De Kinəxanımi fitvo diədə ıştə ə xosə kəbə şıdoşe, kuçış karde bə Abşorani kulokə-xokinə səhron, mandə bə cəmati ğarzxo, zındəni doy! Bənə “Kurən”i çokə aspış dasto şe!.. Bə “Bastar”i sə ənə musibəton oməyn! Çəy cəvobi hiç bə dınyoədən əzınim doy!

Mirzəcon bə ro ənə bəməbe ki, çaşəqırdonış sı-qıldik bəbin. Kəybə çəy qədə kinə okarde. Əv miyonə məktəbi 11-nə sinifədə handəbe. Iştə pə holış vinde, jıqo zınəje ki, Səkinə nənə marde bə pə ənə təsirış kardə. Əve piəje bəy dılvandi bıdə: - “Ata, ağlamısan? Qoca arvad idi də... Allah rəhmət eləsin!” Mirzəcon her-heri erəxəy bəştə kinə, hiçi nıvotşe, dəvarde bə kə. Kinəxanımi vinde ki, Mirzəcon be səlom, be kəlom dəşe bə kə, çəy dim-çaşdimo zəhəre emedə. Əve xəbəş səy: - “Nə olube, ay keşi?” Mirzəcan bə i qəv oqarde: - “Ozzo olub, zəhər olub! Məsəy? Nocinsi kinə, nocins!” Merdi sıxanon bo Kinəxanımi holi hiç tavutış nıkarde: - “Bismillah! Bo keşi dəle olıbe!..”

Mirzəcon ısə, məvuji osəməy... Kinəxanımi, çəy əğlon həni çəy inə zıvonədə qəp nıjəne, lap çəy pə qurış sute! Jıqo zınəje, əvonən “Bastar”i bo qıləy astə-rəğəro, bənə neçi bo zuze məcbur kardə kəsonin!.. Şe, oxarte divanisə, ıştə səş qəte dıdasti... Əv ısə səhe bə sə dəşe; Kinəxanım ımi roste votdə ki, az səfem, xalis səfe! Səfe bə nəbəym, ıştə şinə rujqori bə zəhər penəqordınim! Bı çandə sori çımı kardə ğələton çı əsıl səfehəti əlomətin ki, hestin!

Mirzəxoni vıni tık təvəy bo Zanqəvu! Iştən bəştə: - “Bə çı hisob bedə-bıbu, əvəsor obəqardem bəştə di!” – votışe...

 

Mehdibəy SƏFƏROV

Boku, 26 fevral 2015-nə sor

 

Просмотров: 1980 | Добавил: admin | Рейтинг: 5.0/2
Всего комментариев: 0
Добавлять комментарии могут только зарегистрированные пользователи.
[ Регистрация | Вход ]

Sayta giriş

Xəbər xətti

ATİŞ-in Milli azlıqların müdafiəsi haqqında çərçivə Sazişi ilə bağlı hesabatı 
Talış xalqı Azərbaycanda yarımkölə şəraitində yaşayır 
Milli azlıqlarla bağlı Avropa Şurasından Azərbaycana tövsiyələr verilib 
Azərbaycan Talışların İctimai Şurasının Azərbaycan ictimaiyyətinə MÜRACİƏTİ 
Prominent Talysh activist dies in prison in Azerbaijan 
Talış dilinin hazırkı durumu ilə bağlı Azərbaycan Talışların İctimai Şurasının MÖVQE SƏNƏDİ 
ŞİMON! 
Ази Асланов - Генерал Шимон (Генерал Вперед) 
СКАЖИ СВОЕ ИМЯ, ТАЛЫШ 
Zülfüqar Əhmədzadə: Azərbaycan milli ədəbiyyatının  tərəqqipərvər siması 
No free speech for ethnic minority 
Avropa Şurası: Azərbaycanda etnik azlıqların hüquqları ilə bağlı qanunvericilik yoxdur 
''Hökumət milli azlıqların mətbuatına dəstək vermir'' 
Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə açıq məktub 
Masallı rayonun Kubın kəndi və onun ətraf toponimləri 
Atam Vəkil DADAŞOV əsil dövlət adamı idi 
Mətləb Pero Dadaşov həbsindən yazır (III yazı) 
Mətləb Pero Dadaşov necə həbs edilməsindən yazır (II yazı) 
Mətləb Pero Dadaşov necə həbs edilməsindən yazır 
ƏHƏD MUXTAR-80 
Ahoşta (Əhoşte) 
Müəllim zindanda da müəllimdir... 
Б.В.Миллер. Талышские тексты 
Talış dilində ü/u səsi 
Allahverdi BAYRAMİ. ĞƏLİZƏXUN (2 pərdəynə 7 şiklinə pyes) 
Allahverdi BAYRAMİ. ƏMONƏT ( İ pərdəninə 3 şəkilinə pyes) 
Rusiya talış ictimai təşkilatları 1993-cü ildə Talışda baş verən hadisələrin 24 illiyini qeyd etməyə hazırlaşır 
ŞİRİN YALAN, YOXSA ACI HƏQİQƏT? 
DIZDİPOK 
Свадьба – Способ Сохранения Талышского Языка 
Talış dilindəki sözlərin təbii xüsusiyyətləri 
Hilal Məmmədov Eldəniz Quliyevi təbrik edib 
Талыши хотят читать, писать и смотреть на родном языке 
Hilal Məmmədov: "Hakimiyyət istəyir ki, bütün sosial və etnik qruplar arasında qarşılıqlı etimadsızlıq mühiti olsun" 
Əli Nasir - Talışın Firdovsisi 
Талышское слово «cо» (двор) в виде морфемы в современных индоевропейских языках 
Talışın əbədiyanar məşəli 
Новрузали Мамедов – 75 (Novruzəli Məmmədov – 75) 
Это не трагедия одной семьи, а трагедия нашей страны, нашей Родины! 
К юбилею Светланы Алексеевны Ганнушкиной! 
Hilal Məmmədov İsa Qəmbəri 60 illik yubleyi münasibətilə təbrik edib 
Xərçəngin dərmanı tapılıb 
Azərbaycan höküməti TALISH.ORG saytına girişi dayandırıb 
“Elçibəyə acıqlandım, məndən üzr istədi” – Zərdüşt Əlizadə ilə QALMAQALLI MÜSAHİBƏ 
“Tolışon Sədo” qəzetinin əməkdaşı Azər Kazımzadə saxlanılıb 
ƏLİ NASİR əbədi haqq dünyasına qovuşdu 
Bəşərə də Allahdan bəla gəldi 
İrana ərzaq almağa gedən Astara gömrükdəki basabasda öldü 
Müqəddəs Kəbə ziyarəti, dələdüzlar, etnik mənsubiyyətə görə təhqir və 27 dövlət xadimli redaksiya heyəti 
Talışlar 
Ко дню рождения Л.А.Пирейко 
Ümid yenə də talışlaradı! 
Çılə Şəv-iniz mübarək! 
General-mayor Vahid Musayev haqqında polkovnik Isa Sadikov yazır 
"Talışsansa, məhv edib qanını da batırarlar 
Avropanın axırıncı pələngi Talış dağlarında 
Talış Mədəniyyət Mərkəzi İdarə Heyyətinin üzvü müraciət yayıb 
Xalqımız dözümlü xalqdır, DÖZƏRİK! 
“Talışam, lakin, qanım Elçibəyin qanı ilə eynidir” – TARİXİ VİDEO 
Türkün misalı! 
“Səadət taleyin biçdiyi dondur” 
Mirəziz Seyidzadənin (ƏZİZ PÜNHAN) “Divan”ında (Bakı-2008, 473 səh.) dini-uxrəvi məsələlərin yeri 
Qaraciyərin yenilənməsi və serrozun müalicəsi resepti 
Faiq Ağayev Rəşid Behbudovdan sonra bunu ilk dəfə etdi - VİDEO 
Ata və oğul: Ruhullah və Məhəmmədəli - hər ikisi siyasi məhbus