Bıləbandi məktəbi bialoqiya muəllim Əliheydər Əliyev çandi-çand sorone ki, Bıləbandi, Bızəy diyon əraziyədə cəmaatiku bə, təsadufi pəydo bə tarıxi, arxeoloji pəydoşton qırdə kardedə. Səroste ki, deştə şoqirdon koməqi kali vıronədə kandı-koonıjən kardə. Bımi rəsmi icozəj nıbuən. Ə materialon Bıləbandi diy məktəbi 2 qılə çaşmə mənzılədə, bənəy hırdə muzey numayiş bedə. Bı muzeyədə EA Arxeoloqiya iyən Etnoqrafiya İnstituti , Lankoni Devlət Universiteti həmkoonən, Azərboyconi har vırəku bə ruşnəfikironən vaxtbəvaxt bedən. Roste ki, bə Əliheydər muəllimi təşəbbusi ıştənbəsəti votəkəsonən hestin. Qəvonədə şaiyon nəvedən ki, quya Əliheydər muəllim çə pəydoştonədə bə kiyonsə həvatedə. Bı həxədə çımıku ve parson bedən. Az bəşmə nəzə bırosnım ki, mıku hiç fakt ni ki, Ə.Əliyevi bə ki isə jı şeyıj həvatə. Az demon rozi nim. Azən bə muzeyədə bəm. Vəyo çand həzo qılə maddi abidon qırdə bə.
Az xəbəm heste ki, Arxeoloqiya İnstituti həmkoon çıvrəy nımunonədə peqətəjone, deştə bardəjone. Əliheydər muəllimi voteku, əv çiçıj doə, həməj de əkti təhfilıj doə.
Bı neznoni təxmini 5 həzo sor bə çımi bənavi aid, çəy səpe mıxi nıvıştəy bə sığən Əliheydər muəllimiku sə bə. Əncəx bə sıği həxədə, nav təhfil doe, çı LDU muəllimi, iyən Ə.Əliyevi numayiş, məlumat bə video yod ovoştıniyə bə. ə videovindəyon co-co saytonədə doə bən. Roste ki, Arxeoloqiya həmkoon bəyon kardedən ki, çəvon vindəyon mıxi nıvıştəyon nin. Çəvon məxsəd bəmı məlum ni. Azən arxeoloqim. De əminəti bəyon kardedəm ki, əvon mıxi nıvıştəyonin.
Əliheydər muəllimi pəydoşton həxədə 2004-minnə sorədə çı İ.Şukurlu "Əliheydər müəllimin arxeoloji cənnətdə tapıntıları" nomədə kitobən nıvıştə bə. Xəbəm heste ki, Ə.Əliyevi bə ve əloğəynə təşkiloton muraciətıj kardə ki, bo materialon xoto qıləy mənzıl, bino doə, soxtə bıbu. Əncəx çəy sədo hələ ki, hiç ki məsedəni.
Az Əliheydər muəllimi zəhməti ısəti şəraitədə qərəkin hisob kardedəm. Liki maddi-mənəvi abidon bə ivrə qırdə kardəkəs, bəvon soyb beşəkəs ni. Beəyən, bə çıki dast çiç dəşedə, əy kisib kardedə. Vılo kardedə, həvatedə. Liki co-co diyonədə təsadufi pəydoşton qinı-vılo kardə bedə. Hətto, kali diy odəmon kanə ğəvıstonon ğəvon kandedən, bəvonədə pəydobə çiyon talan kardedən. Liki har vırədə bə ğuçə, aspə, iyən co heykəlon bə benəzorətəti ğıbon şedən. Rujbəruj bə çaş çiyedənin, bə konvıronsə kırniyə bedə. Əliheydər muəllim hiç nıbu, çəvon veynij bə ico qırdə kardə.
Ve çok əbiy ki, hiç nıbu qıləy imkoninə, vətənpərvərə şəxs maddi koməq bıko, bo materialon nığo doe, bə xalqi nəzə rosniye qıləy muzey bino bıduto.
Nəriman AĞAZADƏ, Arxeoloq-etnoqraf, "Tolışon Sədo” nöm: 11(23), 31 mart 2012
|